دلایل فروپاشی دودمان غزنوی از نگاه ابوالفضل بیهقی

خواجه ابوالفضل بیهقی دبیر فاضل دربار غزنه گرچه در ماجرای فرو پاشی دودمان غزنوی بر محور قضا وقدر تاکید دارد و معتقد است قضای ایزد عز و جل چنان رود که وی خواهد و گوید و فرماید نه چنان کهمراد آدمی در آن باشد. اما نگاهی دقیق به جای جای این کتاب ما را با تناقضاتی آشکار مواجه می کند کهاین اعتقاد بیهقی را در محاق قرارمی دهد از آنرو که وی به علل شکست ها و پیروزی ها توجهی تمام وکمال دارد. این پژوهش برآن است تا به شیوه ی کتابخانه ای و با استفاده از منابع و شواهد کافی از نظامی،سیاسی، فرهنگی و اخلاقی علل ناکامی و شکس ت دودمان غزنوی را بیان نماید. شاید مهم ترین عاملفروپاشی حکومت ها، کاهش محبوبیت شخص پادشاه در بین عامه ی مردم و لشکریان باشد. به گواهیبیهقی مسعود غزنوی در ابتدای حکومت تمامی مردم و لشکریان را جذب خود کرده وجهانیان راتشنه یخود ساخته بود؛ بدان گونه که با جنگی مختصر بر تخت نشست و هرروز او بابشارتی همراه شد. اما تدابیرغلط او در سال های بعد به شدت از هواخواهی او نزد مردم و لشکریان کاست به گونه ای که پس از جنگدندانقان بخشی از سپاهیانش جانب برادرش محمد را گرفتند و با قتل مسعود محمد را برتخت نشاندند.