بررسی مقالات بازپس گرفته شده(RETRACED)ایران

مقدمه مقالات علمی قبل از چاپ به طور دقیق توسط داوران علمی مورد بررسی قرار می گیرند. با وجود این، احتمال وجود اشکالات پس از چاپ مقاله یا آنلاین شدن آن در پایگاههای داده ای وجود خواهد داشت. برخی از این اشکالات قابل چشم پوشی هستند. اما ممکن است اشکالاتی در مقاله وجود داشته باشد که اعتبار آن را زیر سوال ببرد و باید باز پس گرفته (Retract) شود. متاسفانه تعداد این مقالات رو به افزایش است و می تواند اعتبار کشور را تحت الشعاع قرار دهد. این مقاله به بررسی مقالات بازپس گرفته شده با وابستگی سازمانی ایران می باشد.روش بررسی پایگاه های داده ای پابمد و اسکوپوس با استفاده از کلید واژه های retracted publication و واژه های مشابه آن و Iran به عنوان وابستگی سازمانی تا سپتامبر 2018 مورد جستجو قرار گرفت و علل بازپس گیری پس از مطالعه retraction notice مربوطه بر اساس طبقه بندی راهنمای کمیته اخلاق نشر (COPE) مشخص گردید.یافته ها تعداد 323 و 174 مقاله بازپس گرفته شده به ترتیب از پایگاههای داده ای اسکوپوس و پابمد استخراج گردید. دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه تهران به ترتیب بیشترین مقالات باز پس گرفته شده را به خود اختصاص دادند. پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس، بیشترین میزان مقالات retract شده در ایران را به وابستگی سازمانی Islamic azad university با تعداد 77 مقاله اختصاص داده است. بیشترین میزان مقالات حذف شده به سال های 2010 و 2016 مرتبط است.حوزه ی مهندسی با 14.6 درصد و پزشکی با 11.9 درصد بالاترین درصد مقالات ریترکت شده را از بین سایر موضوعات بدست اورده است و نویسنده با نام یاحقی بیشترین تعداد مقالات ریترکت شده را دارد. در پایگاه دتده ای پابمد بیشترین علت مربوط به بازپس گیری مقالات مربوط به اشکالات در بخش نویسندگان نظیر عدم اطلاع تمامی آنها از نشر مقاله یا مشابه آن و نیز انتشار تکراری بود.نتیجه گیری با توجه به علل عمده بازپس گیری مقالات ایرانی که عدم توافق نویسندگان و انتشار تکراری مقالات می باشند لزوم آموزش به محققین جهت جلوگیری از به وجود آمدن موارد مشابه احساس می گردد.