دیدگاه حقوق کیفری ایران در مورد اختلال روانی و حالت خطرناک

اختلال روانی ناشی از عوامل زیستی، روانی و اجتماعی است. اختلال روانی ممکن است شخص را در آستانه بزهکاری قرار دهد. بسیاری از مطالعات به نقش اختلال های روانی و ژنتیکی بر رفتار مجرمانه اشاره کرده اند؛ اما اختلال های ژنتیکی و به تبع آن روانی در بسیاری از موارد مشمول نمی شوند و در دست های به نام مسیولیت نقصان یافته که گستره ای بین جنون و سلامت عقل قرار دارد، جای می گیرند. قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 با به کارگیری مفهوم اختلال روانی مجرمانه به جای واژه ی جنون و وسیع تر کردن گستره عامل های موثر در رفتار مجرمانه را پذیرفته است. بااین حال، همچنان تنها اثر حقوقی اختلال روانی و ژنتیکی در حوزه جنون جای می گیرد. ارایه معیارهای جامع و مشخص در رابطه با اختلال های روانی در حکم جنون میتواند به شناسایی وضعیت کیفری این افراد و تشخیص قضات کمک شایانی کند. حالت خطرناک مجموعه کنش های است که شخص را در شرف بزه قرار داده یا هر لحظه شخص احتمال بزهکای را دارا است. بنابراین، ایجاد مراکز اقدامات تامینی و تربیتی در رابطه با حالت خطرناک ناشی از اختلال روانی امری است که مقنن در تبصره ماده 150 ق.م.ا پیش بینی نموده است.