مطالعه و پیش بینی نوسانات تراز سطحی دریای خزر

تراز سطحی نقش مهمی در هر حوزه آبی بازی میکند و کمیت مهمی در سنجش تغییرات اقلیم است. این مهم بیش ازپیش دارای اهمیت میشود هنگامی که حوزه موردبحث پهنه ی بسته ایی چون دریای خزر باشد زیرا که نوسانات تراز سطحی در آن 100 برابر اقیانوس ها است. این پژوهش به بررسی تراز سطحی خزر در ایستگاه بندر انزلی و برخی ایستگاه های ترازسنج در دیگر کشورهای واقع در حاشیه خزر میپردازد. داده های مورداستفاده شده در این پژوهش مربوط به سالهای 1392 تا 2013 1396 تا 2018 میلادی ایستگاه تراز سنج بندر انزلی جمع آوری شده توسط سازمان سواحل و بنادر و نیز داده های هواشناسی ایستگاه های بندر انزلی، بابلسر و بندر ترکمن است. بررسی ها نشان میدهد که تراز سطحی در این دوره زمانی در حال کاهش است که این مقدار به حدود 40 تا 50 سانتیمتر هم میرسد. به منظور دستیابی به الگویی برای نوسانات ایستگاه انزلی مدلی برای این تغییرات به دست آمد که در توافق خوبی با داده های مشاهداتی است و به کمک آن تغییرات سال 1397پیش بینی شده است که نشان دهنده ی کاهش تراز در حدود 20 تا 30 سانتیمتر در این سال است. تغییرات 10 ساله دما و بارش در ایستگاه ها نشان میدهد که دما در حال افزایش است که نشانه هایی از گرمایش زمین و تغییر اقلیم است که دراین بین ایستگاه بندر انزلی دارای بیشترین ضریب افزایش است. نتایج مطالعات مربوط به دبی رودخانه های مهم ورودی به خزر نشان میدهد که تغییرات تراز سطحی بیشتر از الگوهای آب های ورودی اثر میپذیرد. بررسی های مربوط به ایستگاه های دیگر کشورها الگوهای مشابه با ایستگاه بندر انزلی را نشان می هد و در تمام ایستگاه ها در ماه های می تا جون بیشترین تراز سطحی و ژانویه کمترین تراز سطحی به ثبت رسیده است. در سال 2017 ایستگاه NeftyanyeKamni دارای بیشترین تراز سطحی و بندر انزلی دارای کمترین تراز سطحی است. با توجه به نتایج و این الگوها پیامدهایی را در این حوزه در آینده سبب میشود که مهمترین آن خشک شدن خلیج گرگان و احتمال پیدایش ریز گردها، مشکلات اقتصادی و مشکلات زیست محیطی ازجمله نابودی ماهی های خاویار و گونه در حال انقراض فوک خزری است