پلنگ در باورهای اسطوره ای منطقه سمنان (بر اساس افسانه های عامیانه منطقه پرور و شهمیرزاد)

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 593

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MMJ-13-48_003

تاریخ نمایه سازی: 4 خرداد 1398

چکیده مقاله:

افسانه های عامیانه، در مرز میان خیال و واقعیت، هم مرز با جهان اسطوره و همسایه با جهان حقیقی هستند. مضامین مشترک میان افسانه های عامیانه، حاکی از اشتراک بن مایه های اسطوره ای آنها است. تحلیل رمزها و نشانه های افسانه ها و اسطوره ها به درک سیر فرهنگی و عوامل شکل گیری آنها یاری می رساند. در این مقاله کوشیده ایم با تحلیل یکی از نشانه های رمزی در افسانه اسطوره های منطقه سمنان، به واکاوی یک نشانه مشترک در اسطوره های شرقی بپردازیم. عنصر پلنگ در دو افسانه روایت شده در منطقه شهمیرزاد و پرور (در استان سمنان)، شباهت های معنا داری به رمز پلنگ در قصه های مربوط به ایزدبانوان دارد. پلنگ در این افسانه ها با دور شدن از خوی طبیعی و وحشی خود و یافتن نقش نگهبانی و همراهی توام با رمز و راز، در کنار شخصیت اصلی روایت که یک زن است، قرار می گیرد. این افسانه ها باورهای اسطوره ای مردمان مناطق مورد بررسی، درباره این حیوان را بیان می کنند. با توجه به ارتباط میان پلنگ و ایزدبانوان در اسطوره ها، پلنگ می تواند در افسانه مربوط به پرور، نماد و رمزی از یک ایزدبانو و در افسانه رایج در شهمیرزاد، هم نمادی از یک ایزدبانو و هم نمادی از نگهبان و ملازم ایزدبانو باشد.

نویسندگان

ندا ایمانی خوشخو

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سمنان

عصمت اسماعیلی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سمنان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدپناهی سمنانی، محمد. 1383. آداب و رسوم مردم سمنان. چ2. ...
  • افشاری، مهران. 1385. تازه به تازه، نو به نو. با ...
  • الیاده، میرچا.1381. اسطوره و رمز در اندیشه میرچا الیاده. گردآوری ...
  • . 1376. رساله در تاریخ ادیان. ترجمه جلال ستاری. چ2. ...
  • بتلهایم، برونو. 1392. افسون افسانه ها. ترجمه اختر شریعت زاده. ...
  • پراپ، ولادیمیر. 1371. ریشه های تاریخی قصه های پریان: بررسی ...
  • پورنامداریان، تقی. 1368. رمز و داستان های رمزی در ادب ...
  • تقوی، محمد. 1376. حکایت های حیوانات در ادب فارسی: (بررسی ...
  • خدیش، پگاه. 1387. ریخت شناسی افسانه های جادویی. چ1. تهران: ...
  • رفیع فر، جلال الدین و مهران ملک. 1392. آیکونوگرافی نماد ...
  • پزشک هژبر و پلنگان منم [مقاله ژورنالی]
  • ستاری، جلال. 1366. رمز و مثل در روانکاوی. چ1. تهران: ...
  • سرکاراتی، بهمن. 1350. پری، تحقیقی در حاشیه اسطوره شناسی تطبیقی ...
  • شایگان، داریوش. 1371. بت های ذهنی و خاطره ازلی. چ2. ...
  • طاهری، صدرالدین. 1393. ایزدبانوان در فرهنگ و اساطیر ایران و ...
  • فانیان، خسرو. 1351. پرستش الهه مادر در ایران . بررسی ...
  • فرهنگ قومس (فصلنامه پژوهشی فرهنگی هنری استان سمنان). 1385. اداره ...
  • فریزر، جیمز جورج. 1382. شاخه زرین. ترجمه کاظم فیروزمند. چ1. ...
  • کاسیرر، ارنست. 1360. فلسفه و فرهنگ. ترجمه بزرگ نادرزاد. چ1. ...
  • کوپر، جی سی. 1386. فرهنگ مصور نمادهای سنتی. ترجمه ملیحه ...
  • گودرزی پروری، محمدرضا. 1392. پرور، دیار فراموش شده (نگاهی به ...
  • . 1386. گزارش افسانه پرور . سمنان سرزمین گویش ها ...
  • لاری، محمد اسماعیل. 1381. شهمیرزاد بهشت کویر. چ1. تهران: محسن. ...
  • لاهیجی، شهلا و مهرانگیز کار. 1371. شناخت هویت زن ایرانی ...
  • لوفر دلاشو، مارگریت. 1364. زبان رمزی افسانه ها. ترجمه جلال ...
  • محجوب، محمد جعفر. 1387. ادبیات عامیانه ایران (مجموعه مقالات درباره ...
  • بن مایه های توتمیسم در قصه های عامیانه ایران [مقاله ژورنالی]
  • مختاریان، بهار. 1393. ببر بیان و جامه بوری آناهیتا . ...
  • مسکوب، شاهرخ. 1394. درآمدی بر اساطیر ایران. چ 1. تهران: ...
  • هال، جیمز. 1383، فرهنگ نگاره ای نمادها در هنر شرق ...
  • یونگ، کارل گوستاو. 1392. انسان و سمبول هایش. ترجمه محمود ...
  • Hall, James. (2004/1383 SH). Farhang-e negāreī-ye nخmād-hā dar honar-e šarq ...
  • Afšārī, Mehrān. (2006/1385SH).Tāze be tāze, no be no. Introduction by ...
  • Ahmad panāhī semnānī, Mohammad. (2004/1383SH). Ādāb va rosūm-e mordom-e semnān. ...
  • Bettelheim, Bruno. (2013/1392SH). Afsūn-e Afsāne-hā (The uses of enchantment: The ...
  • Cassirer, Ernst. (1981/1360SH). Falsafe va farhang(an essay on man).Tr. by ...
  • Cooper, Jean C. (2007/1386SH) .Farhang-e mosavvar-e namād-hā-ye sonnatī (An illustrated ...
  • Eliade, Mircea. (1997/1376SH). Resāle dar tārīx-e adiyān (‬‎Traite d histoire ...
  • . (2002/1381SH). Ostūre va ramz dar andīše -ye Mircea Eliade. ...
  • Faniyān, Xosrow. (1972/1351SH). Parasteš-e elāhe-ye mādar dar īrān . Barresī- ...
  • Farhang-e qūmes. (2006/1385SH). Edāre-ye koll-e farhang va eršād-e eslāmī. Year ...
  • Gūdarzī-e parvarī, Mohammad Rezā. (2007/1386SH). Gozāreš-e afsāne-ye parvar . Semnān ...
  • . (2013/1392SH). Parvar, diyār-e farāmūš šode. First ed. semnān: Hable ...
  • Jung, Carl Gustav. (2013/1392SH). Ensān va Sambol-hā-yaš.(Man and his symbols).Tr. ...
  • Lāhījī, Šahlā & Mehrangīz Kār. (1992/1371SH). Šenāxt-e hovīyat-e zan-e īrānī ...
  • Lārī, Mohammad Esmā’īl. (2002/1381 SH). Šahmīrzād, Behešt-e kavīr. First ed. ...
  • Loeffler Delachaus, Marguerite. (1985/1364SH). Zabān-e ramzī-ye afsāne-hā(Le Symbolisme des legendes‬). ...
  • Mahjūb, Mohammad Ja’far. (2008/1387 SH). Adabiyāt-e āmiyāne-ye īrān. Tr. by ...
  • Meskūb, Šāhrox. (2015/1394SH). Darāmadī bar asātīr-e īrān. First ed. Tehrān: ...
  • Mohsenī, Mortezā & Maryam Valīzāde. (2011/1390SH). Bon-māye-hā-ye totemīsm dar qesse-hā-ye ...
  • Moxtāriyān, Bahār. (2013/1393 SH). Babr-e bayān va jāme-ye būrī-ye Annāhītā ...
  • Propp, Vladimir. (1992/1371SH). Rīše-hā-ye tārīxī-ye qesse-hā-ye pariyān. Tr. by Fereydūn ...
  • Pūrnāmdāriyān, Taqī. (1989/1368SH). Ramz va dāstān-hā-ye ramzī dar adab-e fārsī. ...
  • Rafī’far, Jalāl al-dīn. (2013/1392SH). Āykonogerāfī-ye nomad-e palang va mār dar ...
  • Rūyānī, Vahīd. (2015/1394SH). Pezešk-e hožabr va palangān manam . Matn-šenāsī-ye ...
  • Sarkārātī, Bahman. (1971/1350SH). Parī, tahqīqī dar hāšīye-ye ostūre-šenāsī-ye tatbīqī . ...
  • Sattārī, Jalāl. (1987/1366 SH). Ramz va masal dar ravānkāvī. First ...
  • Šāyegān, Darīyūš. (1992/1371SH). Bot-hā-ye zehnī va xātere-hā-ye azalī. 2nd ed. ...
  • Tāherī, Sadroddīn. (2014/1393 SH). Īzad bānovān dar farhang va asātīr-e ...
  • Taqavī, Mohammad. (1997/1376 SH). Hekāyat-hā-ye heyvānāt dar adab-e fārsī. First ...
  • Xadīš, Pegāh. (2008/1387SH). Rīxt-šenāsī-ye afsāne-hā-ye jādūyī. First ed. Tehrān: Elmī ...
  • نمایش کامل مراجع