خرفستران در اندیشه ایرانیان براساس اوستا، متون پهلوی، و شاهنامه

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 822

فایل این مقاله در 42 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MMJ-12-44_001

تاریخ نمایه سازی: 4 خرداد 1398

چکیده مقاله:

خرفستران موجودات زیان باری مانند اژدها، مار، مور، کژدم، موش، شیر و... هستند که اهریمن آنها را بر ضد جهان نیک آفریده است. در اوستا و متون پهلوی دستورهایی درباره مبارزه با این موجودات اهریمنی و از میان بردن آنها داده شده است. تاثیر فردوسی و شاهنامه بر فرهنگ و زبان ایرانی روشن است، اما آنچه ضروری می نماید، آشکار کردن این نکته است که اندیشه های او و نگرشش درباره جانوران تا چه اندازه از این متون تاثیر پذیرفته است. نگارندگان در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی به بررسی و مقایسه آن دسته از موجوداتی می پردازند که در متون دینی زرتشتیان خرفستر به شمار آمده اند و در شاهنامه هم از آنها نام برده شده است. این پژوهش نشان می دهد که در شاهنامه نه واژه خرفستر به کار رفته و نه به اهریمنی بودن جانوری اشاره شده است، اما گاهی نگرش فردوسی در مورد زیانمند بودن برخی موجودات با آنچه در اوستا و متون پهلوی در این زمینه آمده، مشابه است و گاهی هم با آنها مغایرت هایی دارد. در پایان هر مبحث، به مفاهیم نمادین این جانوران در اسطوره های ملل دیگر نیز اشاره شده و اختلاف دیدگاه یا تشابهات آنها با اوستا، متون پهلوی، و شاهنامه نموده شده است.

نویسندگان

حمید ایاز

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

احمد طحان

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتاب مقدس. ...
  • ارداویراف نامه. 1382. ترجمه و تصحیح ژاله آموزگار. تهران: معین. ...
  • ابوریحان بیرونی، محمدبن احمد. 1363. آثارالباقیه. ترجمه اکبر داناسرشت. تهران: ...
  • افشاران مشهدی، شبنم. 1385. مقایسه نمادهای جانوری در شاهنامه و ...
  • اوستا، کهن ترین سرودهای ایرانیان. 1385. گزارش جلیل دوستخواه. تهران: ...
  • بندهش هندی. 1368. ترجمه و تصحیح رقیه بهزادی. تهران: موسسه ...
  • پورداوود، ابراهیم. 1380. فرهنگ ایران باستان. تهران: اساطیر. ...
  • پیگوت، ژولیت. 1383. شناخت اساطیر ژاپن. ترجمه محمدحسین باجلان فرخی. ...
  • حصوری، علی. 1387. ضحاک. تهران: چشمه. ...
  • خرده اوستا. 1310. گزارش ابراهیم پورداوود. بمبیی: انجمن زرتشتیان ایرانی ...
  • خلف تبریزی، محمدحسین. 1362. برهان قاطع. به اهتمام محمد معین. ...
  • دادگی، فرنبغ. 1385. بندهش. گزارش مهرداد بهار. تهران: توس. ...
  • دادور، ابوالقاسم و الهام منصوری. 1385. درآمدی بر اسطوره های ...
  • دوبوکور، مونیک. 1373. رمزهای زنده جان. ترجمه جلال ستاری. تهران: ...
  • دهابر، بهمن نوشیروان جی. 1909. صد در نثر و صد ...
  • سلطانی گرد فرامرزی، علی. 1386. رمزهایی از اساطیر ایران در ...
  • شایست ناشایست. 1369. ترجمه کتایون مزداپور. تهران: موسسه مطالعات و ...
  • شوالیه، ژان و آلن گربران . 1379. فرهنگ نمادها. ترجمه ...
  • طاهری، محمد و حمید آقاجانی. 1392. تبیین کهن الگویی سفر ... [مقاله ژورنالی]
  • فردوسی، ابوالقاسم. 1384. شاهنامه (براساس نسخه چاپ مسکو). تهران: پیمان. ...
  • قلی زاده، خسرو. 1392. دانش نامه اساطیری جانوران و اصطلاحات ...
  • کریستی، آنتونی. 1373. شناخت اساطیر چین. ترجمه محمدحسین باجلان فرخی. ...
  • کزازی، میرجلال الدین. 1385. نامه باستان. تهران: سمت. ...
  • کوپر، جی. سی. 1380. فرهنگ مصور نمادهای سنتی. ترجمه ملیحه ...
  • کویاجی، جهانگیر. 1379. آیین ها و افسانه های ایران و ...
  • مزداپور، کتایون. 1383. داغ گل سرخ و چهارده گفتار دیگر ...
  • معظمی، مهناز. 1378. دنیای حیوانات در ایران باستان . ایران ...
  • معین، محمد. 1371. فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر. ...
  • مینوی خرد. 1354. ترجمه و تصحیح احمد تفضلی. تهران: بنیاد ...
  • واحددوست، مهوش. 1379. نهادینه های اساطیری در شاهنامه فردوسی. تهران: ...
  • واحددوست، مهوش و فاطمه ربیعی. 1386. عواطف حیوانی در شاهنامه ...
  • واشقانی فریمانی، ابراهیم. 1390. جانوران و اسطوره آغاز در ایران ...
  • وندیداد. 1385. ترجمه و تصحیح هاشم رضی. تهران: بهجت. ...
  • هاکس، مستر. 1377. قاموس کتاب مقدس. تهران: اساطیر. ...
  • هال، جیمز. 1383. فرهنگ نگاره ای نمادها در هنر شرق ...
  • یشت ها. 1356. گزارش ابراهیم پورداوود. به کوشش بهرام فره ...
  • . 1377. گزارش ابراهیم پورداوود. ج2. تهران: اساطیر. ...
  • یونگ، کارل گوستاو. 1383. انسان و سمبل هایش. ترجمه محمود ...
  • Afshārān Mashhadi, Shabnam. (2006/1385SH). Moghāyeseh-ye nemād-hā-ye jānevari dar Shāhnāmeh va ...
  • Ardāvirāf-nāmeh. (2003/1382SH).Translation and research by Zhāleh Āmouzgār. Tehrān:  Mo in. ...
  • Avesta, kohantarin soroud-hā-ye Irāniyān. (2006/1385SH). Reported by Jalil Doustkhāh. Tehrān: ...
  • Birouni, Abou-Reihān. (1984/1363SH). Āsār-ol-bāghiyah. Tr. by Akbar Dānāseresht. 3rd ed. ...
  • Bondahesh-e Hendi. (1989/1368SH). Ed. & Tr. by Roghayyeh Behzādi. Tehrān: ...
  • Chevalier, Jean & Alain Guerbrant. (2000/1379SH). Farhang-e Nemād-hā (Dictionary of ...
  • Cooper, J. C. (2001/1380SH). Farhang-e namād-hā-ye sonnati (An illustrated encyclopaedia ...
  • Coyajee, J. C. (2000/1379SH). A ein-hā va afsāneh-hā-ye Chin-e bāstān ...
  • Cristy, Antony. (1994/1373SH). Shenākht-e asātir-e Chin (Chiniese Myths). Tr. by ...
  • Dādagi, Faranbagh. (2006/1385SH). Bondahesh. Report of Mehrdād Bahār. Tehrān: Tous. ...
  • Dādvar, Abolghāsem and Elhām Mansouri. (2006/1385SH). Darāmadi bar ostoureh-hā-ye Irān ...
  • Dahābar, Bahman Noushirvān Ji. (1909/1288SH). Sad dar nasr va sad ...
  • De Beaucorps, Monique. (1994/1373SH). Ramz-hā-ye zendeh-ye jān (Les symboles vivants). ...
  • Ferdowsi, Abolghāsem. (2005/1384SH). Shāhnāmeh (based on Moscow print). Tehrān: Peimān. ...
  • Gholi-zādeh, Khosrow. (2013/1392SH). Dānesh-e asātiri-ye janevarān va estelāhāt-e vābasteh. Tehrān: ...
  • Hall, James. (2004/1383SH). Farhang-e Negāreh-i-ye Namād-hā dar honar-e shargh o ...
  • Hasouri, Ali. (2008/1387SH). Zahhāk. Tehrān: Cheshmeh. ...
  • Hawks, Master. (1998/1377SH(. Ghāmous-e Ketāb-e Moghaddas (Bible Dictionary). Tehrān: Asātir. ...
  • Jung, Carl Gustav. (2004/1383SH). Ensān va sambol-hā-yash (man and his ...
  • Kazzāzi, Mirjalāl-oddin. (2006/1385SH). Nāmeh-ye bāstān. Tehrān: SAMT. ...
  • Khalaf Tabrizi, Mohammad Hossein. (1983/1362SH). Borhān-e ghāte . With the ...
  • Khordeh Avesta. (1931/1310SH). Report of Ebrāhim Pourdāvoud. Bamba i: Anjoman-e ...
  • Mazdāpour, katāyoun. (2004/1383SH). Dāgh-e gol-e sorkh va chahārdah goftār-e digar ...
  • Minou-ye Kherad. (1975/1354SH). Translated and edited by Ahmad Tafazzoli. Tehrān: ...
  • Mo azzami, Mahnāz. (1999/1378SH). donyā-ye heivānāt dar Irān-e bāstān . ...
  • Mo in, Mohammad. (1984/1371SH). Farhang-e Fārsi. Tehrān: Amirkabir. ...
  • Piggott, Juliet.(2004/1383SH). Shenākht-e Asātir-e Zhāpon (Japanese mythology).Tr. by Mohammad Hossein ...
  • Pourdāvoud, Ebrhim. (2001/1380SH). Farhang-e Irān-e bāstān. Tehrān: Asātir. ...
  • Soltāni-gard Farāmarzi, Ali. (2007/1386SH). Ramz-hā-i az asātir-e Irān dar Shāhnāmeh. ...
  • Tāheri, Mohammad and Hamid Āghājāni. (2013/1392SH). tabein-e Kohan-olgoui-ye safar-e ghahremān ...
  • Vāhed-doust, Mahvash and Fātemeh Rabi i. (2007/1386SH). vātef-e heivāni dar ...
  • Vāhed-doust, Mahvash. (2009/1379SH). Nahādine-hā-ye asātiri dar Shāhnāmeh-ye Ferdowsi. Tehrān: Soroush. ...
  • Vandidād. (2006/1385SH). Explanation and edition by Hāshem Razi. Tehrān: Behjat. ...
  • Vāshaghāni Farimāni, Ebrāhim. (2011/1390SH). jānevarān va ostoureh āqāz dar Iran-e ...
  • Yasht-hā (1977/1356SH). Reported by Ebrāhim Pourdāvoud. With the effort of ...
  • Yasht-hā. (1998/1377SH). Reported by Ebrāhim Pourdāvoud. Vol. 2. Tehrān: Asātir. ...
  • نمایش کامل مراجع