سیاست و شهرنشینی در قفقاز پیشا استعماری: نقش عامل سیاست در تحول حیات شهری شماخی در سده دوازدهم/هجدهم

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 329

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SSJ-8-1_010

تاریخ نمایه سازی: 11 خرداد 1398

چکیده مقاله:

در مقاله حاضر تلاش می شود تا با تمرکز بر تحولات شماخی به عنوان یک کانون مطرح شهرنشینی در جنوب قفقاز، عوامل موثر بر فرسایش سیمای کالبدی و حیات اجتماعی آن در دوره ای متاخر بررسی شود. پرسش محوری پژوهش ناظر بر روند فرساینده ای است که در سده دوازدهم/هجدهم، کلیت حیات شهری در شماخی را از میان برد و این شهر مهم دوره صفوی را به ویرانه ای خالی از سکنه تبدیل کرد. به این منظور، نخست چشم اندازی از وضعیت شماخی و حیات شهری آن در دوره صفوی ترسیم شده و سپس، عوامل موثر بر نابودی این شهر و حیات اجتماعی آن از اواخر دوره صفوی تا آستانه تسلط روسیه بر قفقاز بررسی شده است. مبنای این بررسی اطلاعاتی است که از سفرنامه ها و گزارش های ناظران خارجی به زبان های مختلف گردآوری شده است. این اطلاعات با رویکرد تاریخ خرد و به روش توصیفی تحلیلی در جهت پاسخ به پرسش محوری پژوهش پردازش شده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که سرنوشت شماخی در دوره مورد بحث از عوامل مختلفی مانند بستر جغرافیایی و اقلیمی، موقعیت مرزی و ترکیب ناهمگون قومی و دینی تاثیر پذیرفته است. با وجود این، عامل محوری در این زمینه ضعف اقتدار سیاسی و تاثیر آن بر ناهمگونی قومی و فرهنگی شماخی در دوره پس از صفوی بود.

نویسندگان

جواد مرشدلو

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abdullaev, G. V. (1965).  Azerbaidzhan v xviii veke i vzaimootnesheniia ...
  • Altstadt, Audrey L. (1989). The Azerbaijani Turks: Power and Identity ...
  • Amini Heravi, Sadr od-Din Ebrahim (1383 a.h.). Fotuhat-e Shahi (history ...
  • Arakel of Tabriz (2010). Book of History, Introduction and Annotated ...
  • Aranova, M. & Ashrafian K. (1356 a.h.), Dawlat-e Nader Shah-e ...
  • Astarabadi, Mirza Mehdi (1341 a.h.), Tarikh-e Jahangosha-ye Naderi, ed. A. ...
  • Atkin, Muriel, (1980). Russia and Iran, 1780-1828, Minnesota: University of ...
  • Bakikhanov, Abbas Quli Aqa (1383 a.h.). Golestan-e Eram, ed. A. ...
  • Baladhuri, Ahmad b. Yahya (1901). Fotuh al-Buldan, Cairo: Sherkat al-Tab ...
  • Barbaro & Contarini (1873). Travels to Tana and Persia: A ...
  • Bastani Rad, Hasan (1393 a.h.). Shahr dar Iran Zamin, Tehran: ...
  • Bosworth, Edmund C. (ed.) (2007). Historic Cities of the Islamic ...
  • Bournoutian, George A. (translated & annotated) (2016). The 1820 Russian ...
  • Brosset, M. (1849). Histoire de la Georgie dupuis l’antiquite jusqu’au ...
  • Brown, Richard D. (2014). Microhistory and the Post-Modern Challenge , ...
  • Butkov, P. G., (1869). Materialy dlia novoi istorii Kavkaza s ...
  • Cornelis le Brun, (1725). Voyage de Corneille Le Brun par ...
  • D’hosson M. C. (ed.) (1828). Des peoples du Caucase, des ...
  • Reza, Enayatollah (1386 a.h.). Aran az Dowran-e Bastan ta Ahgaz-e ...
  • Evliya Ҫelebi, M. (1314 a.h.). Siyahatnâmesi, vol. 2, ed. A. ...
  • Gamba, Chevalier(1826). Voyages dans la Russie meridionelle et particulierement dans ...
  • Ginzburg, Carlo, (2014). Microhistory: Two or Three things that I ...
  • Gmelin, Samuel Gottlieb (2007). Travels through northern Persia, 1770-1774, translated ...
  • Zarrini, H. (1395 a.h.). Risheha-ye Jodayi-e Qafghaz az Iran, Tehran: ...
  • Habibi, S. M. (1386 a.h.). Az Shar ta Shahr: Tahlili ...
  • Hanway, Jonas (1753). An Historical Account of the British Trade ...
  • Hayati Tabrizi, Qasem Beg (2018). A Chronicle of the Early ...
  • Herodotus (1975). Histories, translated to English by A. D. Godley ...
  • Hoseini Qomi, Qazi Ahmad (1383 a.h.). Kholasat ot-Tavarikh, 2 vols. ...
  • Hoseini, Khorshah b. Qobad (1379 a.h.). Tarikh-e Ilchi-ye Nezamshah, ed. ...
  • Iskandar Beg Monshi (1382 a.h.), Tarikh-e Alam Ara-ye Abbasi, ed. ...
  • Jenkinson, Anthony (1886). Early Voyages and Adventures to Russia and ...
  • Kasravi, Ahmad (1377 a.h.). Shahryaran-e Gomnam, Tehran: Jami Publishers. ...
  • Kendli Harischi, Ghafar (1374 a.h.), Khaghani-ye Sharvani, Hayat, Zaman va ...
  • Khawndmir, Ghiyas od-Din (1380 a.h.). Tarikh-e Habib os-Siyar fi Akhbar ...
  • Khouzani Isfahani, Fazli Beg (2015). A Chronicle of the Reign ...
  • Kotov, Fedet A. (1356 a.h.). Safarname-ye Kotov, trans. [into Persian] ...
  • L. Aimé-Martin (ed.) (1848). Lettres édifiantes et curieuses concernant l Asie, ...
  • Lapidus Ira. M. (ed.) (1969). Middle Eastern Cities, A Symposium ...
  • Lemercier-Quelquejay, Chantal (1984). La structure sociale, politique et religious du ...
  • Leviatov, V. N., (1948). Ocherki iz istorii Azerbaidzhana v XVIII ...
  • Lockhart, L. (1938). Nadir Shah, A Critical Study Based Mainly ...
  • Lockhart, Lawrence (1380 a.h.). Enqeraz-e Selsele-ye Safaviye, trans. E. Dawlatshahi, ...
  • Magnússon S. G. & Szijártó I. M. (2013). What is ...
  • Majidzadeh, Y. (1368 a.h.). Aghaz-e Shahrneshini dar Iran, Tehran: Markaz-e ...
  • Marvi, M. Kazem (1369 a.h.), Tarikh-e Alam Ara-ye Naderi, ed. ...
  • Matthee, Rudolph P. (1999). The Politics of Trade in Safavid ...
  • Minorski, V. F. (1375 a.h.). Tarikh-e Sharvan va Darband, trans. ...
  • Minorski, V. F. (1387 a.h.). Negahi Naw be Mashregh-e Qafqaz, ...
  • Mirza Sami a (1368 a.h.), Tazkerat al-Moluk, ed. M. Dabir ...
  • Moghadasi, M. b. Ahmad (1877). Ketab-e Ahsan al-Taqasim fi Ma ...
  • Monshi-ye Qomi, Qazi Ahmad b. Hosein (1383 a.h.), Kholasah al-Tavarikh, ...
  • Mostashari, Firouzeh, (2006). On the Religious Frontier: Tsarist Russia and ...
  • Mostowfi Qazvini, Hamdollah (1362 a.h.). Ketab-e Nuz’hat ol-Qolub, ed. G. ...
  • Musavi, T. M., (1977). Orta Asr Azarbaichan Tarikhina dayir Farsdilli ...
  • Mustafaev, Dj. M., (1989). Ceverniye khanstva Azerbaidjhana i Rossia, (konets ...
  • Nikitin, Afanasy (1958). Khozhenie za tri Morya, 1466-1472gg., Izdatel’stvo Akademii ...
  • Olearius, Adam, (1726). Voyages tres- curious et tres-renomme fait en ...
  • Oxworthy, Mechael (1388 a.h.). The Sword of Persia: Nader Shah, ...
  • Pakzad, Jahanshah (1390 a.h.). Tarikh-e Shahr va Shahr Neshini dar ...
  • Peltonen, Mattie (2014). What is Micro in Microhistory ,  in  ...
  • Petrushevski, I. P. (1357 a.h.). Kashavarzi va Monasebat-e Arzi dar ...
  • Petrushevskii, I. P. (1941). Istoriya Azerbaidjana, kratkii ocherk, Baku: Izdatel’stvo ...
  • Petrushevskii, I. P. (1949). Ocherki po istorii feodal’nikh otnosheniiy v ...
  • Pigulevskaya, N. (1367 a.h.). Shahrha-ye Iran dar Ruzegar-e Parthiyan va ...
  • Pliny (1855). Natural History of Pliny, with an English translation ...
  • Procopius (1928). History of the Wars, leob Classical Library, vol. ...
  • Qadari Daghestani, Mirza Hasan Afandi (1312 a.h.), Asar-e Daghestan, S. ...
  • Ra is Nia, Rahim (1384 a.h.). Tarikh-e Omumi-ye Mantaghe-ye Sharvan ...
  • Rumlu, Hasan Beg (1384 a.h.). Ahsan at-Tavarikh, ed. A. Navayi, ...
  • Sha bani, Reza (1388 a.h.). Tarikh-e Iran dar Asr-e Afshariye, ...
  • Sharvani, Jamal Khalil (1357 a.h.). Tazkere-ye Nuz’hat ol-Majales, ed. M. ...
  • Soltanzadeh, Hosein (1365 a.h.). Moghadame-yi bar Tarikh-e Shahr va Shahrneshini ...
  • Strabo (1969). The Geography of Strabo, with an English translation, ...
  • Struys, Jan Janszoon (1724). Les voyages de Jean Struys: en ...
  • Swietochowski, Tadeusz (1985). Russian Azerbaijan, 1905-1920, the Shaping of National ...
  • Tawhedi-Kanimal, Kalimollah (1384 a.h.). Nader-e Sahebgharan: Nadershah bar Asas-e Noskheha-ye ...
  • Van Helen, Don Juan, (1830). Memoire of Don Juan van ...
  • Yousefifar, Shahram (1390 a.h.). Jostarha-yi dar Monasebat-e Shahr va Shahrneshini ...
  • نمایش کامل مراجع