بررسی تطبیقی مساله شفاعت از منظر حکمت متعالیه، اشاعره(با محوریت آراء فخررازی) و معتزله(با محوریت آراء قاضی عبدالجبار) با توجه به آیات قرآن کریم

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 394

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PTT-4-7_010

تاریخ نمایه سازی: 12 خرداد 1398

چکیده مقاله:

شفاعت از مباحث تفسیری - کلامی است که آیات قرآنی سبب طرح آن در میان متفکران اسلامی گردیده است. مباحث مربوط به شفاعت را می توان به دو دسته کلی شفاعت کنندگان و شفاعت شوندگان تقسیم نمود. اشاعره و معتزله پیامبر اسلام(ص) را شفاعت کننده می دانند و در مورد سایر شافیان نظریه خاصی ارائه ننموده اند. در مقابل، ملاصدرا موجودات متقدم در قوس نزول(مجردات عقلی) و صعود(انسانهای کامل) را به دلیل واسطه فیض بودن، شفاعت کننده انسانها و هادیان آنها به سوی خداوند هستند. پیامبر اسلام(ص) نیز به دلیل جامعیت اسمائی فاتح باب شفاعت است. معتزله شفاعت را در ازدیاد نعمت های مومنان بهشتی؛ و اشاعره آنرا در کاستن عذاب فاسقان و ظالمان نیز فراگیر می دانند. ملاصدرا ضمن نقادی نظریه معتزله، شفاعت را در کاسته شدن عذاب دوزخیان نیز موثر می داند. البته در صورتی که افعال ناپسند آنها ملکه راسخ نگشته باشد. کلید واژگان: شفاعت، معتزله، اشاعره، ملاصدرا، مومن، فاسق.

نویسندگان

مرتضی بیات

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه اراک

محمود صیدی

استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه شاهد

احسان منصوری

دانشجوی دکتری فلسفه وکلام اسلامی دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کر یم. ...
  • 2. آشتیانی ، سیدجلال الدین؛ شرح بر زادالمسافر؛ قم: دفتر ...
  • 3. آمدی، سیف الدین؛ ابکار الافکار فی اصول الدین؛ تحقیق ...
  • 4. ابن بابو یه، محمد بن علی؛ اعتقادات الامامیه؛ قم: ...
  • 5. __________؛ توحید صدوق؛ قم: جامعه مدرسین، 1398 ...
  • 6. ابن سیده، ابی الحسن علی بن اسماعیل؛ المحکم والمحیط ...
  • 7. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی؛ تحف العقول عن ...
  • 8. اشعری ، ابوالحسن؛ مقالات الاسلامیین واختلاف المصلین؛ تحقیق فرانس ...
  • 9. تفتازانی، سعدالدین؛ شرح المقاصد؛ تحقیق عبدالرحمن عمیره؛ بیروت: عالم ...
  • 10 . جامی، عبدالرحمن؛ نقد النصوص فی شرح نقش الفصو ...
  • 11 . جرجانی، میرسیدشر یف؛ شرح المواقف؛ تصحیح بدرالدین نعسانی؛ ...
  • 12 . جوادی آملی، عبدالله؛ ادب فنای مقربان؛ قم: اسراء، ...
  • 13 . __________؛ معاد در قرآن؛ قم: اسراء، 1387 ...
  • 14 . رازی، فخرالدین؛ الاربعین فی اصول الدین؛ قاهره: مکتبه ...
  • 15 . __________؛ التفسیر الکبیر؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی، ...
  • 16 . زمخشری، محمود؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ بیروت: ...
  • 17 . سیوطی، جلال الدین؛ الدرالمنثور فی تفسیر الماثور؛ قم: ...
  • 18 . سورآبادی، ابوبکر عتیق بن محمد؛ تفسیر سورآبادی؛ تهران: ...
  • 19 . طباطبایی، محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ قم: دفتر ...
  • عبدالجبار، ابوالحسن؛ متشابه القرآن؛ قاهره: مکتبه دارالتراث، بی تا . ...
  • 21 . __________؛ تنزیه القرآن عن المطاع ن؛ بیروت: دارالنهضه ...
  • 22 . __________؛ المغنی فی ابواب التوحید والعدل؛ تحقیق جورج ...
  • 23 . __________؛ شرح الاصول الخمسه؛ تحقیق احمدبن حسین ابی ...
  • 24 . کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق؛ الکافی؛ تهران: ...
  • ملاصدرا، محمد بن ابراهیم؛ الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه؛ تصحیح ...
  • نشر دانشگاهی ، 1360 ...
  • 26 . __________؛ تفسیر القرآن الکریم؛ تصحیح محسن بیدارفر؛ قم: ...
  • 27 . __________؛ اسرار الآیات؛ تحقیق خواج وی، تهران: انجمن ...
  • 28 . __________؛ الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه؛ تصحیح ...
  • 29 . __________؛ شرح اصول الکافی؛ محمد خواج وی؛ تهران: ...
  • 30 . مجلسی، محمد باقر بن محمدتقی؛ بحارالانوار الجامعه لدرر ...
  • نمایش کامل مراجع