مهر عندالاستطاعه در فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 636

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FORGHE-11-44_004

تاریخ نمایه سازی: 12 خرداد 1398

چکیده مقاله:

معضل فراوانی پرونده های مهر در محاکم و تقاضاهای متعدد اعمال ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی راجع به بازداشت مدیون (زوج) به منظور استیفای مهر، موجب شد در این مقاله براساس منابع اصیل اهل سنت و امامیه و با استناد به قوانین، مهر عندالاستطاعه مورد بررسی قرار گیرد. عدم استطاعت در پرداخت مهر بنابر تاکید قرآن کریم: وان کان ذو عسره فنظره الى میسره ، مانع از فوری بودن تادیه مهر به زوجه می گردد و زوج که در اینجا ملزم به پرداخت مهر است، از هرگونه اجبار و ایجاد محدودیت معاف می باشد (ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی). بر این اساس منظور از عندالاستطاعه بودن مهر در دستورالعمل سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به شماره 53958/34/1-7/11/1385، این است که زوجه قبل از تمکن مالی زوج، درخواست اجرای مهر و بازداشت زوج را مطرح نکند. در این صورت می توان چنین نتیجه گرفت که در حالت عادی، در صورت عدم استطاعت زوج، لزوم پرداخت مهر از سوی وی منتفی می گردد. به علاوه حتی بر فرض عدم پذیرش مورد قبلی، آن طور که فقهای مذاهب اسلامی بیان داشته اند، اگر زوج در ضمن عقد نکاح شرط عندالاستطاعه را برای تادیه مهر قرار دهد و زوجه نیز بدان متعهد گردد، از باب قاعده المومنون عند شروطهم ، شرط لزوم یافتن تادیه مهر منوط بر استطاعت زوج است.

نویسندگان

روشنعلی شکاری

دانشیار دانشگاه تهران

علی شیعه علی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی شیروان

الهام گودرزی

کارشناس ارشد فقه مقارن و حقوق خصوصی اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • آل کاشف الغطاء، محمدحسین، تحریر المجله، تهران، مکتبه ­النجاح، 1383ش. ...
  • ابن براج، عبد­العزیز بن نحریر، جواهر الفقه، قم، دفتر انتشارات ...
  • ابن­ تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، الفتاوی الکبری، بیروت، دار­الکتب العلمیه، ...
  • ابن­ رشد، محمد­ بن احمد، بدایه المجتهد و نهایه المقتصد، ...
  • ابن­ عابدین، محمد­امین بن عمر، رد المحتار على الدر المختار، ...
  • ابن قدامه، عبدالله بن احمد، المغنی، بیروت، دار­الکتب ­العربی، 1405ق. ...
  • اسدی، لیلا؛ و فریده شکری، آیین دادرسی مدنی ویژه امور ...
  • امام، سید محمدرضا؛ و سید محمد رضوی، مهریه؛ عندالمطالبه یا ...
  • امامی، حسن، حقوق مدنی، تهران، کتاب­ فروشی اسلامی، 1371ش. ...
  • انصاری، زکریا بن محمد، فتح الوهاب، بی­ جا، منشورات محمدعلی ...
  • ایرانی ارباطی، بابک، مجموعه نظر­های مشورتی حقوقی، تهران، مجد، 1385ش. ...
  • بکری، عثمان بن محمد شطا، اعانه الطالبین، بیروت، دارالفکر، 1418ق. ...
  • بلخی، نظام­ الدین، الفتاوی الهندیه، بیروت، دار­الکتب العلمیه، 1421ق. ...
  • بهوتی، منصور ­بن یونس، کشاف القناع، بیروت، دار­الکتب العلمیه، 1418ق. ...
  • جزیری، عبد­الرحمن، الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت، دار­احیاء ­التراث العربی، ...
  • حجاوی، موسی بن احمد، الاقناع فی فقه الامام احمد بن ...
  • حصکفی، محمد بن علی، الدر المختار، بیروت، دارالفکر، 1415ق. ...
  • حطاب، محمد بن محمد، مواهب الجلیل، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1416ق. ...
  • خمینی، سید روح­ الله، تحریر الوسیله، تهران، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • دردیر، احمد بن محمد، الشرح الصغیر علی اقرب المسائل، بیروت، ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، ...
  • ساردوئی نسب، محمد، تحلیل حقوقی مهریه عندالاستطاعه یا عندالمطالبه ، ...
  • سمرقندی، محمد بن احمد، تحفه الفقهاء، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1414ق. ...
  • شربینی، محمد بن احمد، مغنی المحتاج، قم، دارالذخایر، 1419ق. ...
  • شکیبا گهر، مرتضی، تحلیل مهریه عندالاستطاعه ، در: سایت حقوق ...
  • شهید اول، محمد ­بن مکی، الدروس، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • شهید ثانی، زین­ الدین بن علی، الروضه البهیه فی شرح ...
  • همو، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم، موسسه المعارف ...
  • شیرازی، ابراهیم بن علی، المهذب فی فقه الامام الشافعی، دمشق، ...
  • صفایی، حسین؛ و اسدالله امامی، مختصر حقوق خانواده، تهران، دادگستر، ...
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم بن عبدالعظیم، العروه الوثقی، بیروت، موسسه ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، الموتلف من المختلف، مشهد، مجمع البحوث ...
  • طوسى، محمد بن حسن، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1407ق. ...
  • همو، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران، المکتبه المرتضویه، 1383ش. ...
  • همو، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دار­الکتب العربی، ...
  • کاتوزیان، ناصر، حقوق خانواده، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1371ش. ...
  • همو، عقود معین، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1388ش. ...
  • همو، قواعد عمومی قراردادها، تهران، میزان، 1376ش. ...
  • کاسانی، ابوبکر بن مسعود، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، ...
  • گرجی، ابوالقاسم؛ و دیگران، بررسی تطبیقی حقوق خانواده، تهران، دانشگاه ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، قم، موسسه آل ...
  • مروارید، علی­ اصغر، سلسله الینابیع الفقهیه، بیروت، الدار ­الاسلامیه، 1410ق. ...
  • معاونت آموزشی قوه قضائیه، رویه قضایی ایران در ارتباط با ...
  • موسوی بجنوردی، سید محمدحسن، القواعد الفقهیه، قم، دلیل ما، 1384ش. ...
  • مهریه عندالمطالبه یا عندالاستطاعه؛ پیرامون بخشنامه اخیر ریاست سازمان ثبت ...
  • میرزای قمی، ابو­القاسم بن محمدحسن، جامع الشتات، تهران، کیهان، 1413ق. ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، دار­احیاء ...
  • نمایش کامل مراجع