آشفتگی در مفهوم متن تاریخنگارانه و نقش حیث التفاتی در ایضاح این مفهوم

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 478

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HPH-24-14_001

تاریخ نمایه سازی: 19 خرداد 1398

چکیده مقاله:

عدم وجود تصوری روشن از مفهوم متن تاریخنگارانه ، نظریه پردازی و مفهوم سازی را در حوزه ی نظری تاریخ و شعبات آن، دچار صعوبت نموده است. این معضل همچنین، پژوهشگران حوزه ی تاریخ تاریخنگاری را در تشخیص و بررسی مصادیق متون تاریخگارانه، درگیر اشکال و تشتت کرده است. برای پاسخگویی بدین مشکل، این گونه فرض شد که گونه هایی از آثار مکتوب موجود است که بر سر تلقی آنان به عنوان متن تاریخنگارانه، اجماعی نامصرح وجود دارد. این آثار، متون الگو نامیده شدند. سپس کیفیت معیار حیث التفاتی در این متون، ملاک بررسی هویت منابع قرار گرفت. برخی مقتضیات تاریخی و همچنین آموزه های فلسفه علم، توجیه کننده ی به کارگیری معیار حیث التفاتی در این نقش می باشند. حیث التفاتی و کیفیت این معیار(مولفه) در متون الگو، بدین گونه است؛ حیث التفاتی، متناظر با ذهنیت محقق از مسئله و چگونگی معرفت بخشی بدان تلقی شد؛ مسئله ی مورخ، کشف چگونگی رخ دادن یک رویداد و پاسخ، تبیین و توجیه این مسئله، در بازنمایی رخداد، در قالب روایتی تاریخی تلقی گردید. کیفیت حیث التفاتی، در متونی همچون طبقات، اموال،خراج، سفرنامه، زندگینامه، انساب و مزارات، متفاوت از متون تاریخگارانه و نتیجتا هویت این آثار، ناهمسان با متون تاریخنگارانه ارزیابی شد. 

نویسندگان

امیر اغایلی

دانشجوی دکتری تاریخ محلی دانشگاه اصفهان

ابوالحسن فیاض انوش

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

مصطفی پیرمرادیان

استادیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرام، محمد باقر (1386). اندیشه تاریخ نگاری عصر صفوی. تهران: ...
  • آئینه وند، صادق (1377). علم تاریخ در گستره تمدن اسلامی. ...
  • ابن آدم ، یحیی (1347/ 1928). الخراج . به کوشش ...
  • ابن زنجویه ، حمید بن مخلد (1406 ق/ 1986 م). ...
  • ابن قاسم، عبدالرحمان (1323 ق).المدونه الکبری . قاهره: بی نا. ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق (1346). الفهرست. ترجمه م. رضا ...
  • ابوالشیخ، ابومحمد عبدالله بن محمد (1992 م). طبقات المحدثین باصبهان ...
  • ابو عبید، قاسم بن سلام (1408ق/ 1988 م). الاموال. ج1. ...
  • ابونعیم، حافظ (1377). ذکر اخبار اصبهان. ترجمه نورالله کسایی. ج1. ...
  • ---------- (1931). ذکر اخبار اصفهان. تصحیح اسون ددرینگ. لیدن: بی ...
  • ابویوسف، یعقوب بن ابراهیم (1352). کتاب الخراج. ج1. قاهره: بی ...
  • استنفورد، مایکل (1384).درآمدی بر تاریخ پژوهی. ترجمه مسعود صادقی. ج1. ...
  • ----------- (1387). درآمدی بر فلسفه تاریخ. ترجمه احمد گل محمدی.ج1. ...
  • بخاری، محمد (1315). صحیح. ج4. استانبول: بی نا. ...
  • تهانوی، محمداعلی بن علی (1967 م). کشاف اصطلاحات الفنون. تصحیح ...
  • چالمرز، آلن ف. (1374). چیستی علم: درآمدی بر مکاتب علم ...
  • حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله (1360-1362). کشف الظنون عن اسامی ...
  • حاکم نیشابوری، ابوعبدالله (1375). تاریخ نیشابور. تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی. ...
  • حضرتی، حسن (1381). تاملاتی در علم تاریخ و تاریخ نگاری ...
  • خلیفه، مجتبی (1392). نکاتی درباره تاریخ نگاری ایران در دوره ...
  • خواجه عبدالله انصاری، شیخ الاسلام ابواسماعیل عبدالله هروی (1341). طبقات ...
  • خوارزمی (کاتب)، محمد بن احمد بن یوسف (1347). مفاتیح العلوم. ...
  • خیراندیش، عبدالرسول (1380). صورت شناسی تاریخ های محلی .کتاب ماه ...
  • دارتیگ، آندره (1373). پدیدار شناسی چیست . ترجمه محمود نوالی. ...
  • داوودی، احمد بن نصر (بی تا). الاموال. تحقیق سراج محمد ...
  • دولتشاه سمرقندی (1382). تذکره الشعرا. به اهتمام و تصحیح ادوارد ...
  • رابینسون، چیس اف. (1389). تاریخ نگاری اسلامی. ترجمه مصطفی سبحانی. ...
  • -------------- (1392). تاریخ نگاری اسلامی. ترجمه محسن الویری. تهران: سازمان ...
  • رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد (1987 م). التدوین فی اخبار ...
  • روزنتال، فرانتس (1365). تاریخ تاریخ نگاری در اسلام. ترجمه اسدالله ...
  • ----------- (1368). تاریخ تاریخ نگاری در اسلام. ترجمه اسدالله آزاد. ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (1389). تاریخ در ترازو: درباره تاریخنگری و ...
  • زینلی، بهمن (1391). نقد و بررسی تاریخ نگاری محلی ایران ...
  • سبکی، تاج الدین ابی نصر عبدالوهاب بن تقی الدین (بی ...
  • سجادی، سید صادق و هادی عالم زاده (1375). تاریخ نگاری ...
  • سزگین، فواد (1380). تاریخ نگارش های عربی. ترجمه و تدوین ...
  • سوکولوفسکی، رابرت (1387). حیث التفاتی چیست و چرا مهم است ...
  • سهمی، حمزه بن یوسف (1987 م). تاریخ جرجان. تحت مراقبه ...
  • شاکری، سید محمد تقی (1389). حیث التفاتی و حقیقت علم ...
  • شولر، گریگور (1393). شفاهی و مکتوب در نخستین سده های ...
  • شیبانی، محمد بن حسن (1433 ق). الاصل. بیروت: دار ابن ...
  • صیامیان، زهیر (1393). طرحواره ای نظری درباره مسئله کاربرد پژوهش ... [مقاله ژورنالی]
  • طبری، محمد بن جریر (1375). تاریخ طبری یا تاریخ الرسل ...
  • عزیزی، حسین (1388). نقد و بررسی منابع تاریخ نگاری فتوح ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر (1346). جامع العلوم یا حدایق ...
  • قدامه بن جعفر، کاتب بغدادی (1370). کتاب الخراج. ترجمه حسین ...
  • قنوات، عبدالرحیم (1387). نقد و بررسی تاریخ نگاری محلی ایران در دوره ...
  • کالینگوود، رابین جرج (1385).مفهوم کلی تاریخ. ترجمه علی اکبر مهدیان. ...
  • مرعشی، سید ظهیر الدین بن سید نصیر الدین (1364). تاریخ ...
  • منصور بخت، قباد (30/11/1392). مناظره ای در باب کاربست نظریه ...
  • موسی پور، ابراهیم و مرتضی نورایی (1391). سویه های تاریخ ...
  • میرخواند، محمد بن خاوندشاه (1338). روضه الصفا فی سیره الانبیاء ...
  • واعظ بلخی، ابوبکر (1350). فضایل بلخ. تصحیح عبدالحی حبیبی. ترجمه ...
  • واقدی، محمد بن عمر (بی تا). الرده مع نبذه من ...
  • هوسرل، ادموند (1372). ایده پدیده شناسی. ترجمه عبدالکریم رشیدیان. تهران: ...
  • Humphreys, Stephen (1991). Islamic History: A Framework for Inquiry. Princeton ...
  • Khalidi, Tarif (1994). Arabic Historical Thought in the Classical Period. ...
  • نمایش کامل مراجع