اکتشاف ذخایر زمین گرمایی در منطقه بوشلی- سبلان با استفاده از داده های مگنتوتلوریک

در این مقاله اکتشاف منابع زمین گرمایی در منطقه بوشلی استان اردبیل با استفاده از داده­های مگنتوتلوریک (MT) مورد بررسی قرار گرفته است. این مطالعه بر اساس داده های 60 ایستگاه مگنتوتلوریک در منطقه­ای به وسعت 90 کیلومترمربع در بوشلی، جنوب شرقی شهرستان نیر، صورت گرفته است. ابتدا پردازش داده­ها با استفاده از الگوریتم­هایی مبتنی بر روش­های پایدار و مقاوم در برابر نوفه صورت گرفته است. سپس تحلیل ابعادی داده ها بر اساس پارامترهای چولگی، چولگی حساس به فاز، بیضی­وارگی و اندیس های وزنی نرمال شده مورد توجه واقع شده است. بر اساس این تحلیل­ها امتداد ساختارهای منطقه بیشتر دوبعدی و با جهت شمالی- جنوبی تشخیص داده شد. در مرحله بعد عملیات مدل­سازی وارون یک و دوبعدی روی داده­ها در طول 12 پروفیل انجام گرفته است. بر اساس مقاطع مقاومت ویژه به دست آمده از این مدل­ها و همچنین اطلاعات زمین شناسی، ساختارهای احتمالی منطقه شناسایی و تفسیر شده­اند. نتایج مقاطع یک و دوبعدی مقاومت ویژه با تلفیق اطلاعات زمین شناسی، یک سیستم زمین گرمایی را نشان می­دهد. موقعیت سه بخش اصلی این سیستم شامل سنگ پوش، مخزن و منبع داغ زمین گرمایی به خوبی نشان داده شده است. بخش فوقانی این سیستم یک منطقه با مقاومت ویژه حدود 10 اهم متر به عنوان پوشش رسی مخزن به خوبی نشان داده شده است. مخزن زمین گرمایی با مقاومت ویژه بیشتر (حدود 100 اهم متر)، در زیر این پوشش رسی قرار گرفته است. همچنین مقاطع مقاومت ویژه به دست آمده از مدل­سازی دوبعدی داده­ها، موقعیت منبع داغ زمین گرمایی را در زیر مخزن زمین گرمایی در عمق بیشتر از 3000 متر، به خوبی نشان می­دهند. نتایج این مطالعه موقعیت مخزن زمین گرمایی را در منطقه جنوبی محدوده مورد نظر با کشیدگی به سمت جنوب منطقه نشان می­دهد.