لزوم و ضرورت در تفکر ابن سینا

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 378

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WPH-14-54_005

تاریخ نمایه سازی: 25 خرداد 1398

چکیده مقاله:

در تفکر ابن سینا ماده قضایا سه نوع است: امکان، ضرورت و امتناع. در یک تقسیم بندی صرفا ساختاری با ضرورت منطقی و ضرورت فلسفی مواجه ایم، ملاک این تقسیم بندی، محمول بکار گرفته شده در قضایا است. اگر به ضرورت با ملاکی ساختاری نگریسته نشود، باز دو نوع ضرورت خواهیم داشت. ضرورت منطقی ای که ملاک آن اصل امتناع تناقض است. محمولاتی که چنین خاصیتی را دارا هستند ذاتیات باب ایساغوجی اند. ابن سینا علاوه بر ذاتیات باب ایساغوجی، عوارض ذاتی لازم را نیز که از سنخ ذاتی باب برهان اند در شمول محمولات ضروری قرار می دهد. اما برای آن­ها ملاکی مانند اصل امتناع تناقض ذکر نمی کند. در اینجا مایلیم این نوع ضرورت را فلسفی بنامیم که ملاک آن، دیگر اصل اینهمانی یا عدم تناقض نیست. ابن سینا به عوارض ذاتی عنوان لازم می دهد و آن­ها را ضروری می داند. اما برای ضروری بودن لزوم، نه دوام و نه اصل امتناع تناقض، به کار نمی آیند.

نویسندگان

میلاد عمرانی

کارشناسی ارشد فلسفه منطق دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

فرشته نباتی

دانشیار فلسفه منطق دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین. (1393). قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی ...
  • طوسی (خواجه)، نصیرالدین. (1386). شرح الاشارات و التنبیهات، قم: بوستان ...
  • ابن سینا. (1375).  اشارات و تنبیهات جلد اول و دوم، ...
  • ابن سینا. (1377). الهیات نجات، ترجمه سید یحیی یثربی، تهران: ...
  • ابن سینا. (1391) برهان شفا، ترجمه و تفسیر مهدی قوام ...
  • ابن سینا. (1383). منطق دانشنامه علائی، با مقدمه و حواشی ...
  • احمدی افرمجانی، علی اکبر. (1387). نقدی بر تحلیل زمانی قضایای ...
  • شهابی، محمود. (1313). رهبر خرد، تهران: انتشارات خیام. ...
  • طوسی، خواجه نصیرالدین. (1376). اساس الاقتباس به تصحیح مدرس رضوی، ...
  • مطهری، مرتضی. (1392). شرح مبسوط منظومه، جلد 10 مجموعه آثار ...
  • مظفر، محمد رضا. (1389) منطق، ترجمه ی مجید حمید زاده ...
  • نمایش کامل مراجع