تعدی و تفریط به عنوان رفع کننده مانع مسئولیت مدنی در فقه امامیه و اختلاف آن با نهاد تقصیر در کامن لا

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 762

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-3-3_003

تاریخ نمایه سازی: 31 خرداد 1398

چکیده مقاله:

    این مقاله درصدد بررسی نقش تعدی و تفریط در مسئولیت مدنی است و این که آیا تعدی و تفریط، از جمله مبانی مسئولیت مدنی است، یا رفع­کننده­ی مانع مسئولیت مدنی می باشد. نظر مشهور قائل به مبانی بودن تعدی و تفریط، و این­همانی تعدی و تفریط با تقصیر است. نظر صحیح، رفع یکی از موانع مسئولیت، توسط این دو نهاد و تباین ماهوی آنها با نهاد تقصیر در نقش و کارکرد است؛ گرچه رابطه آن از نظر مفهومی، عموم و خصوص مطلق است. به عبارت دیگر، تقصیری که در فقه، جامع تعدی و تفریط است، با نهاد تقصیر در مسئولیت مدنی از لحاظ کارکرد، تباین دارد. نهاد تعدی و تفریط در موضعی ایفای نقش می کند که استیلاء بر مال دیگری و رابطه امانی - که مانع مسئولیت است - موجود باشد و تعدی و تفریط این مانع را رفع می­کند. مشترکات این دو نهاد در برخی مصادیق، باعث این­همانی مفهوم این دو، نخواهد شد.

نویسندگان

احمد دیلمی

دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشگاه قم

محمدزمان رستمی

استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه قم.

محمدهادی رستمی

دانشجوی دکتری فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه شهید مطهری.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اصفهانی، سید ابوالحسن، 1397ق،  وسیله النجاه، چ1، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات. ...
  • امام خمینی، سید روح­الله، 1415ق، کتاب البیع، چ1، قم، موسسه ...
  • _______ ، 1422ق، نجات العباد، چ1، تهران، موسسه تنظیم و ...
  • امامی، سید حسن، 1340ش، حقوق مدنى (6جلدی)، چ1، تهران، کتابفروشی ...
  • باریکلو، علیرضا، 1384ش، شرط ضمان امین در فقه امامیه، مطالعات ...
  • بجنوردى، سیدمحمدبن­حسن، 1401ق، قواعد فقهیه، چ2، تهران، موسسه عروج. ...
  • بحرانى، یوسف بن احمد، 1405ق، الحدائق الناضره، چ1، قم، جامعه ...
  • بصرى بحرانى، زین­الدین، 1413ق، کلمه التقوى (7جلدی)، چ1، قم، نشر ...
  • بهجت، محمدتقى، 1426ق، جامع المسائل (5 جلدی)، چ1، قم، نشر ...
  • جردن، پاتریس،  1391ش، اصول مسئولیت مدنی، ترجمه محمد ادیب، چ1، ...
  • حر عاملی، محمدبن­حسن، 1409ق، وسائل الشیعه، چ1، قم، آل­البیت. ...
  • حلى، حسن­بن­یوسف، 1420ق، تحریر الاحکام الشرعیه، چ1، قم، موسسه امام ...
  • حلى، مقداد بن عبدالله، بی­تا، کنز العرفان فی فقه القرآن، ...
  • دیلمی، احمد،  1389 ش، حسن نیت و مبانی مسئولیت مدنی، ...
  • شعرانى، ابو الحسن، 1419 ق، تبصره المتعلمین فی احکام الدین ...
  • شهید اول، محمدبن­مکى، 1410ق، اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه، چ2، ...
  • شهید ثانى، زین­الدین­بن­على عاملى، 1413ق، مسالک­الافهام، چ1، قم، موسسه المعارف ...
  • طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، 1390ش، عروه­الوثقی، چ5، تهران، مکتبه العلمیه الاسلامیه. ...
  • ، سیدمحمدکاظم، 1378ش، ملحقات عروه­الوثقی، مکتبه الداوری، چ3، نجف، حیدری. ...
  • ، سیدمحمدکاظم، 1378ش، حاشیه مکاسب، چ3، تهران، دارالمعارف الاسلامیه. ...
  • طوسى، ابوجعفر محمدبن­حسن،  1407ق، الخلاف، چ1، قم، جامعه مدرسین حوزه ...
  • ، 1387ش، المبسوط فی فقه الامامیه، چ1، تهران، المکتبه المرتضویه. ...
  • بهائی، بهاءالدین محمد،  1429ق، جامع عباسى و تکمیل آن (محشى)، ...
  • فاضل لنکرانی، محمد،  1418ق، قواعد فقهیه، چ3، قم، نشر اعتماد. ...
  • فخرالمحققین، محمدبن­حسن­بن­یوسف، 1387ش، ایضاح الفوائد، چ1، قم، موسسه اسماعیلیان. ...
  • قاسم­زاده، سیدمرتضی، 1378ش، مبانی مسئولیت مدنی، چ1، تهران، دادگستر. ...
  • کاتوزیان، ناصر، 1374ش، حقوق مدنی، عقود معین، چ3، تهران، موسسه ...
  • ، 1386ش،  قواعد عمومی قراردادها، چ3، تهران، شرکت سهامی انتشار. ...
  • ، 1389ش، وقایع حقوقی مسئولیت مدنی، چ4، تهران، شرکت سهامی ...
  • کاشف­الغطاء، احمدبن­على،  1423ق، سفینه النجاه، چ1، نجف اشرف، موسسه کاشف ...
  • ، محمدحسین، 1359ش، تحریر المجله، چ1، نجف، المکتبه المرتضویه. ...
  • مراغی، السید میر عبد الفتاح،  1418ق، عناوین، چ1، قم، موسسه ...
  • محقق داماد، سیدمصطفى،  1406ق، قواعد فقه، چ2، تهران، نشر علوم ...
  • نجفی، محمدحسن، 1363ش، جواهر الکلام، دارالکتب الاسلامیه. ...
  • نوری، میرزاحسین، 1408ق، مستدرک الوسائل، چ1، بیروت، موسسه آل­البیت لاحیاء­التراث. ...
  • Chamallas, Martha, and, Wriggins, Jennifer B, (2010) The Measure of ...
  • Charman, Mary, (2011), Contract law, Willan publishing, 4Th edition, London. ...
  • Chris Turner, (2009), Contract law, (key case), Holder Education, 2 ...
  • Gerhart, Peter M, (2010), Tort Law and Social Morality, NEW ...
  • Harp wood, (2009), Vivienne, Modern Tort law, 7TH editions, ...
  • Koebele, Michael, (2009), Corporate Responsibility under the Alien Tort ...
  • LEIDEN, BOSTON, Statute Enforcement of International Law through US Torts ...
  • Koziol, Helmut, (2007), Tort and Insurance Law, New York, Springer ...
  • Markesinis, B, and unberath, (2002), The German Law of torts, ...
  • Marnah Suff, Nicholas Bourne, (2001), Essential contract law, Cavendish Publishing, ...
  • MCIVOR, CLAIRE, (2006), Third Party Liability in Tort, OXFORD AND ...
  • Miceli, Thomas J, (1997), Economics of the law, New York, ...
  • Monaghan, Nicola, Monaghan, Chris, (2013), Beginning Contract Law, Routledge publish, ...
  • Oliphant, Ken, (2009), Tort and Insurance Law, NewYork, Springer Wien, ...
  • Owen, (2000), R, Essential tort law, Third edition, londen, university ...
  • Richards, Paul (2011), Law of contract, Longman-Pearson, 9 Th edition, ...
  • Stephenson, Graham, (2000), SOURCEBOOK ON TORT, Second Edition, London, Sydney, ...
  • Stuhmcke, Anita, (2001), ESSENTIAL TORT LAW, Second Edition, Australia, CPC ...
  • Unfair Contract Terms Act, (1977) (UK). ...
  • نمایش کامل مراجع