شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اعتماد عمومی در پرداخت مالیات با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (مورد مطالعه : سازمان امور مالیاتی شهرستان گرگان)

نهادینه شدن اعتماد عمومی و اعتقاد به چنین باوری در اذهان و افکار مودیان موجب می گردد که آنان برداشت های اشتباه پیشین خود را نسبت به مالیات کنار گذاشته و مالیات را بعنوان یک تکلیف تلقی نمایند. بنابراین باید با اتخاذ روش های مناسب به گونه ای عمل شود تا هر چه بیشتر مودیان به پرداخت داوطلبانه مالیات ترغیب گردند. این پژوهش به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اعتماد عمومی در پرداخت مالیات در میان مودیان مالیاتی سازمان امور مالیاتی شهرستان گرگان با استفاده از روش سلسله مراتبی (AHP) می پردازد. ابتدا به منظور بررسی این عوامل مروری بر متون علمی و تحقیقات پیشین و برگزاری جلسات متعدد با خبرگان صورت گرفت که حاصل این مرحله 20 عامل موثر بر اعتماد عمومی در پرداخت مالیات در قالب 5 عامل اصلی دسته-بندی شده است و در نهایت یک درخت سلسله مراتبی تصمیم گیری برای مساله تحقیق تهیه گردید، سپس با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی (پرسشنامه مخصوص AHP)، نظر 30 نفر از خبرگان و متخصصان شاغل از میان مدیران ارشد، کارشناسان ارشد مالیاتی و خبرگان شاغل در سازمان امور مالیاتی شهرستان گرگان اخذ و با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار Choice Expert عوامل اصلی و فرعی وزن دهی و رتبه بندی شد، نتایج نشان می دهد در بین عوامل اصلی، عوامل موثر بر اعتماد عمومی در پرداخت مالیات در میان مودیان مالیاتی سازمان امور مالیاتی شهرستان گرگان، عامل فرهنگ با وزن نسبی 304/0 در رتبه اول اهمیت قرار دارد و پس از آن عامل سازمان با وزن نسبی 289/0 در رتبه دوم و عامل سیاسی با وزن نسبی 168/0 در رده سوم اهمیت قرار دارند. و به همین ترتیب هم عوامل فرعی هر زیر گروه اصلی وزن دهی و رتبه بندی شدند و سپس بر اساس این اولویت ها برای توسعه اعتماد عمومی در جامعه آماری مورد مطالعه پیشنهادات کاربردی ارائه گردید. شاید مهمترین سهم دانش افزایی و به نوعی نوآوری این مقاله، رویکرد اکتشافی آن به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اعتماد عمومی در پرداخت مالیات است که می تواند معیاری برای پرداخت داوطلبانه مالیات باشد که از آن در سازمان امور مالیاتی استفاده کرد.