تحلیلی بر ساختار حقوقی هیات های حل اختلاف مالیاتی

رسیدگی ترافعی هیات های حل اختلاف مالیاتی در ایران، در مقام دادگاه اداری (مراجع شبه قضایی مالیاتی) که وظیفه رفع اختلاف بین اداره و مودی را بر عهده دارند، و تاثیر تصمیمات و آراء صادره این هیات ها در احقاق حقوق مودیان مالیاتی و دستگاه مالیاتی، بیانگر اهمیت رعایت اصول و آیین های دادرسی منصفانه در رسیدگی توسط این کمیسیون ها می باشد. دادرسی منصفانه مالیاتی، بدون وجود دادگاهی مستقل و بدون وجود دادرسانی مستقل، امکان پذیر نخواهد بود. استقلال هیات های حل اختلاف مالیاتی و دادرسان مالیاتی (اعضای هیات های حل اختلاف مالیاتی) نیز در گرو ساختار و روش های مناسبی است که امکان تصمیمات و آراء مستدل و منصفانه را در پی داشته باشد. این مقاله با استفاده از روش های مطالعه اسنادی و کتابخانه ای، ضمن شناسایی ساختار فعلی هیات های حل اختلاف مالیاتی در ایران، سعی می نماید ساختار مناسبی در این خصوص پیشنهاد نماید. نتیجه این مطالعه بیانگر این است که وابستگی مالی، اداری و سازمانی هیات های حل اختلاف مالیاتی به واحدهای اجرایی دخیل در تشخیص مالیات، اصل استقلال و بی طرفی آنها را خدشه دار نموده و از مسیر دادرسی منصفانه منحرف نموده است.