آزمون‎های غیرمخرب و کاربرد آن در صنایع غذایی و کشاورزی

کنترل کیفیت محصوالت غذایی نقش بسیار مهمی در تضمین سالمت افراد جامعه، کاهش عوامل آلودگی محصول و افزایش عمر مفید آن خواهد داشت. امروزه اندازهگیری پارامترهای کمی و کیفی محصوالت کشاورزی بگونهای که محصول مورد بررسی بدون هیچ آسیبی به چرخه مصرف برگردد جایگاه ویژهای در فناوری پس از برداشت پیدا کرده است. آزمونهای غیرمخرب نباید اثرات مخرب حرارتی، شیمیایی و فیزیکی بر روی محصول داشته باشند و باید مشتریپسندی محصول را تضمین نمایند. تنوع و فراوانی پارامترها و ویژگیهای کیفی محصوالت کشاورزی، همراه با رشد جهشی فناوری ابزارهای اندازهگیری دقیق مهمترین دلیل توسعه روشهای غیرمخرب در چهار دهه اخیر بوده است. روشهای مورد استفاده برای بدست آوردن این ویژگیها به طور خالصه به دسته روشهای نوری )پردازش تصویر، انواع طیفسنجی، تصویربرداری ابرطیفی، تصویربرداری حرارتی و ...(، مکانیکی )صوتی - فراصوتی، تحلیل ارتعاش، صدای ضربه و...(، الکترومغناطیس )THZ-NMR-MIR-NIR-MRI ،)..اشعه ایکس)CT-ray X )و دیالکتریک و بویاسنجی )nose-E )تقسیمبندی میشوند. این روشها مبتنی بر یافتن ویژگیهای متفاوت کیفی در رابطه با شاخصهای رسیدگی محصوالت متنوع میباشند. استفاده از آزمونهای غیرمخرب برای تعیین کیفیت درونی متناسب با نوع محصول باعث ایجاد شرایط مساعد برای ماندگاری بهتر با تلفات محدود و کاهش ضررهای اقتصادی برای تولید کننده میگردد. در این مقاله با کمک روشهای یاد شده مولفههای کیفی برونی و درونی مانند اندازه، شکل، رنگ، طعم ) اسیدیته، قند(، چگالی، سفتی، رطوبت و دیگر خصوصیات ارزیابی و درجهبندی مورد بحث قرار میگیرد