الگوهای توسعه در افزایش تولیدات کشاورزی

نظریه هایی که بطور صریح و یاتلویحی درنوشته های مربوط به توسعه کشاورزی و توسعه اقتصادی منعکس شده و روندهای آن در قالب یکی از شش روش عمومی ذیل تقسیم می گردد: 1- الگوی بهره برداری از منابع: محدودیت اصلی فعالیت این الگو در بهره مندی از منابع تولید کشاورزی است که تا حالا مورد استفاده قرار نگرفته شده است مثل کشت زمین هایی که تا حالا زیرکشت نرفته و مورد بهره برداری قرار نگرفته است.2- الگوی حفاظت: این الگو شامل تلاش در جهت افزایش بهره وری و استفاده صحیح از منابع در روند تولید کشاورزی می باشد (بدون درنظرگرفتن بخش های غیرکشاورزی) 3- الگوی موقعیت: این الگو به خلاف الگوی حفاظت بخش های غیرکشاورزی شامل توسعه شهرنشینی تقاضای مصرف کنندگان، فواصل مزارع تا شهر، ترکیب زراعت و دامپروری و توجه به بخش صنعت در امر کشاورزی را مدنظر قرار می دهد. البته این الگو برای کشورهای در حال توسعه به علت رشد بی رویه شهرنشینی ، عدم تکنولوژی لازم در بخش کشاورزی و مهاجرت بی رویه به شهرها دارای کاربرد کمی می باشد. 4- الگوی نشر: در این الگو به استفاده موثر از دامداری و ارقام مطلوب تر محصولات و دام ها در جهت رشد کشاورزی توجه می گردد. در این الگو راه توسعه کشاورزی براساس نظریه گسترش موثر دانش فنی به منظور کاهش اختلافات بهره وری زمین کشاورزان مختلف می باشد. حتی در کشورهای پیشرفته از نظر کشاورزی این فعالیت ها از فعالیت های علمی چشمگیرتر بوده است. 5- الگوهای نهاده های پربازده: براساس این الگو جهت توسعه بخش کشاورزی بایستی به افزایش ظرفیت ایستگاه های تحقیقات کشاورزی ، افزایش ظرفیت یخش صنعتی و بازاریابی و افزایش ظرفیت زارعین در استفاده موثر از نهاده های نوین کشاورزی توجه خاص نمود. در این روش جهت افزایش کارایی باید بخش دولتی در تعلیمات و پژوهش های علمی سرمایه گذاری کند که باعث افزایش عدالت اجتماعی و افزایش سطح زندگی روستائیان می گردد. 6- الگوی نوآوری القایی: این الگو متاثر از چهار مولفه تکنولوژی، نهاد زمینه های فرهنگی و وضعیت منابع طبیعی می باشد. در این الگو فاکتورهای مطرح در هر پنج الگوی قبلی بصورت مستقیم و غیرمستقیم در نظر گرفته شده است. ولی محوریت چنین فرآیندی بصورت عوامل بیرونی متاثر کننده وضعیت اقتصادی تولید کنندگان یعنی تکنولوژی و نهادهای تولیدی و مدیریتی ذکر می گردد.