تحلیل نقش ذینفعان دردستیابی به پوشش همگانی سلامت: کاربرد تکنیک مقیاس بندی چندبعدی

زمینه و هدف: سیاستگذاری سلامت ترکیبی از پدیده های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که در بستری از تعاملات انسانی شکل می گیرد. تحلیل ذی نفعان می تواند ابعاد چندگانه این بخش را روشن نموده و تعادل مناسبی میان نهادهای قدرت، علایق و دیدگاه های نقش آفرینان آن ایجاد نماید. یکی از مهمترین سیاست های اجتماعی بخش سلامت، دستیابی به پوشش همگانی است و مطالعه حاضر با یک روش کمی، جایگاه ذی نفعان مختلف این سیاست را ترسیم و برمبنای آن، راهکارهایی را پیشنهاد نموده است.روش بررسی: در این مطالعه با بهره گیری از دیدگاه 185 نفر از کارشناسان بخش های مختلف نظام سلامت، در رابطه با قدرت تاثیر و موضع ذینفعان مختلف نسبت به سیاست پوشش همگانی سلامت، مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، بخشی از یک پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن قبلا تایید شده بود. یافته ها با تکنیک مقیاس بندی چندبعدی، تحلیل و نقشه ذینفعان سیاست ترسیم گردید.یافته ها: از دیدگاه پاسخگویان، در بعد قدرت، دولت و نهادهای سیاستگذار ( با میانگین 4/08 و 4/05 از مجموع 5 )بیشترین و مردم و رسانه ها ( با میانگین2/79 و 2/51 از مجموع 5 )کمترین قدرت تاثیر گذاری را بر سیاست های پوشش همگانی سلامت دارند.در بعد موضع گیری نسبت به سیاست نیز مردم و رسانه ها (با میانگین 1/7 )بیشترین حمایت و بخش خصوصی و گروه های فشار ( با میانگین 3/1 و 2/98) کمترین حمایت را نشان داده اند.بحث و نتیجه گیری: ترسیم نقشه ذی نفعان سیاست به شیوه کمی و با استفاده از تکنیک مقیاس بندی چندبعدی، تصویر روشنی از وضع موجود ارائه می دهد. بر اساس یافته های این مطالعه، برای پیشبرد سیاست پوشش همگانی،لازم است نهادهای ذی نفوذ از جمله دولت و نهادهای سیاستگذار، حمایت عملیاتی و شفاف از این سیاست ها به عمل آورند.