تاثیر فاکتور های اقتصادی اجتماعی بر کیفیت زندگی ساکنین شهر شیراز

مقدمه و هدف: ارزیابی کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن در سال های اخیر اهمیت ویژه ای یافته است. یک گروه از عوامل بسیار موثر ، عوامل اقتصادی اجتماعی هستند که خود متشکل از گروهی از اطلاعات در مورد وضعیت اقتصادی اجتماعی فرد است. با دسته بندی این عوامل در قالب فاکتور آنالیز می توان دید بهتری در مورد این عوامل به صورت گروهی بر روی کیفیت زندگی داشت.هدف از انجام این مطالعه ارزیابی تاثیر فاکتور های اقتصادی اجتماعی بر کیفیت زندگی ساکنین شهر شیراز در سال 96 بود.روش انجام: این مطالعه مقطعی در شهر شیراز انجام شد. حجم نمونه نمونه با در نظر گرفتن خطای قابل قبول %5 و سطحاطمینان % 95 و جمعیت تقریبی شیراز 1200000 نفری شیراز، response distribution ، 50%(http://www.raosoft.com/samplesize.html) با در نظر گرفتن drop rate 20% و design effect: 2، 1000 نفر تعیین شد. پرسشگری نهایتا از 1036 نفر انجام شد. پرسشگری درب منزل با استفاده از کد های پستی متناسب با جمعیت ساکن در هر منطقه شروع از خانه سرخوشه شروع و ادامه پرسشگری از خانه ها با فاصله های مشخص انجام شد. درب هر خانه تصادفی انتخاب شده تعداد افراد 18 سال و بالاتر خانواده و اینکه چه کسی سرپرست خانوار است و متوسط در آمد ماهیانه خانوار( در صوت تمایل) پرسیده می شد و سپس لیست اسامی افراد بالای 18 سال توسط پرسشگر به ترتیب سن و به صورت نزولی یعنی از بزرگ به گوچک توسط نرم افزاری که در دست پرسشگر بر روی تبلت نصب شده بود فهرست می شد و سپس به هر یک از این افراد شماره ردیف اختصاص می یافت..یکی از این افراد توسط نوم افزار به صورت رندوم انتخاب میگردید. اطلاعاتی مثل سن، جنسیت، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل، و در صورت ی که شاغلند شغل آنها، متوسط در آمد ماهیانه فرد ( در صوت تمایل) و نوع بیمه و دارایی های لوکس فرد شامل ماشین و منزل پرسشگری میشد. پرسشنامه EQ5D که روایی و پایایی آن در ایران توسط گودرزی و همکاران به اثبات رسیده است جهت ارزیابی کیفیت زندگی پرسش میشد و اندکس یوتیلیتی نیز که بر اساس همین مطالعه نحوه محاسبه آن مشخص گردیده است برای بررسی ارتباط با فاکتورهای اقتصادی اجتماعی با استفاده از survey analysis محاسبه گردید. اطلاعات وارد نرم افزار SAS شده و سطح معنی داری آزمون 0,05 میباشد.نتایج: میانگین سن کلی شرکت کنندگان43/5 ± 15 سال و حدود 60 درصد از شرکت کنندگان خانم بودند که از survey analysis برای اصلاح این اثر استفاده گردید. سه متغیر مستقلEducation ، Economic ، Assets سه فاکتوری هستند که از آنالیز تحلیل عاملی PCA بدست آمدند و در واقع برای هر فرد سه نمره داریم یکی برای Educationکه نشان دهنده اوضاع فرهنگی تحصیلی فرد است یکی برای Economic که نشان دهنده اوضاع اقتصادی فرد است و دیگری Assets که نشان دهنده دارایی های لوکس فرد مانند ماشین و... است و در مجموع این سه متغیر نشان دهنده SES فرد هستند. برای کوانتایلهای پایین کیفیت زندگی هر سه این متغیرها تاثیر گذارند . از سه فاکتور SES فقط اثر دو فاکتور اول یعنی Education و Economicبر میانه کیفیت زندگی معنی دارند در واقع می توان گفت اثر دارایی های لوکس بر میانه کیفیت زندگی معنی دار نیست. در مورد متغیرهای پیش بین بر صدک 75 ام (چارک سوم) کیفیت زندگی، از سه فاکتور SES فقط اثر فاکتور اول یعنی Education بر چارک سوم کیفیت زندگی معنی دار است در واقع می توان گفت اثر دارایی های لوکس و اوضاع اقتصادی بر چارک سوم کیفیت زندگی معنی دار نیست.نتیجه گیری: از بین اقتصادی اجتماعی موثر بر کیفیت زندگی افراد ساکن شهر شیراز، در مواردی که افراد کیفیت زندگی بالاتری دارند تحصیلات، درآمد و دارایی های فرد هر سه حایز اهمیت است ولی در افرادی با کیفیت زندگی پایین مهم ترین عامل موثر، تحصیلات است. نتایج این طرح می تواند اطلاعات مهمی برای معانت بهداشتی، معاونت اجتماعی وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش باشد.