عوامل موثر بر پراکنده رویی شهری در شهرهای ایران(نمونه موردی شهر رشت)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 864

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GPS-8-28_005

تاریخ نمایه سازی: 11 تیر 1398

چکیده مقاله:

روند فزاینده رشد شهرها در دهه های اخیر با وجود مواهب بسیار چالش های گوناگون اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی را در پی داشته است. رشد و گسترش فضایی شهر پیامد افزایش طبیعی جمعیت از سویی و مهاجرت و جابجایی آن از سوی دیگر است، در این میان چگونگی رشد و توسعه کالبدی شهرها از ارزش بسیار فراوانی برخوردار است. شهرها به گونه هایی از جمله در شکل توسعه میان افزا ، توسعه شهری پیوسته و توسعه شهری گسسته رشد کرده اند. توسعه شهری پراکنده یا به اصطلاح پراکنده رویی شهری، نمودی از توسعه شهری گسسته و ناپیوسته و در مواردی بسیار بیرون از ضوابط و مقررات شهری و به گونه ای خودرو و برنامه ریزی نشده است. این پدیده دشواری ها و پیامدهایی منفی برای شهر و ناپایداری شهری را به دنبال دارد. ازاین رو بررسی عوامل موثر بر ایجاد پراکنده رویی و تاثیرات این پدیده بر شهر، از ارزشمندی فراوانی برخوردار است. در این نوشتار با رویکردی تحلیلی- توصیفی و با بررسی اسناد و مدارک موجود، پدیده پراکنده رویی در شهر رشت بررسی شده است و چند و چون و عوامل آن تحلیل شده است. این بررسی نشان می دهد که رشت، مانند بسیاری از شهرهای ایران همراه با رشد و دگردیسی درونی، به واسطه پراکنده رویی شهری دچار گسست کالبدی شده است. پیوست و توسعه چشمگیر روستاهای پیرامون به همراه گسترش اسکان غیررسمی در پیرامون شهر از عوامل بنیادین رشد این پدیده بوده است؛ همچنین گسترش شهر در امتداد گذرگاه-های ورودی و ساخت شهرک های پیرامونی، به همراه مکان یابی تجهیزات شهری و خرده کارگاه ها در پیرامون شهر پدیده هایی هستند که بر پراکنده رویی این شهر دامن زده است. در این زمینه آب و هوا و اقتصاد منطقه، بورس بازی زمین، روند شهرنشینی امروزین، ضعف پایش و مدیریت مکان از عوامل بنیادین در شکل گیری این فرایند در شهر رشت بوده اند.

نویسندگان

کیومرث ایراندوست

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه کردستان

کیومرث حبیبی

دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه کردستان

محمد خندان

کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری از دانشگاه کردستان و دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آروین، محمود و احمد پوراحمد و سعید زنگنه شهرکی. 1396. ... [مقاله ژورنالی]
  • آلن، رمی. 1388. مرفولوژی شهری، جغرافیا، آمایش و معماری شهر، ...
  • ایراندوست، کیومرث. 1388. سکونتگاه­های غیررسمی­واسطوره حاشیه نشینی، پردازش و برنامه­ریزی ...
  • باستیه، ژان و دزر برنار. 1377. شهر، ترجمه علی اشرفی، ...
  • پاپلی یزدی، محمد حسین و حسین رجبی سناجردی. 1382. نظریه ...
  • پریزادی، طاهر و عبداله صالحی. 1396. تحلیل فضایی عوامل موثر ...
  • تقوایی، مسعود و حسین­سرایی. 1383. گسترش افقی شهرهاو ظرفیت زمین، ...
  • حکمت­نیا، حسن­ و میرنجف موسوی. 1385. کاربرد مدل در جغرافیا ...
  • رضوانی، علی اصغر. 1382. رابطه شهر و روستا، نشر ماکان، ...
  • زبردست، اسفندیار و ساراحبیبی. 1388. بررسی پراکنده­رویی­وعلل آن درشهرزنجان، هنرهای ...
  • سیف الدینی، فرانک. 1386. مبانی برنامه ریزی شهری، انتشارات آییژ، ...
  • شرکت مهندسی طرح و کاوش. 1389. طرح جامع شهر رشت، ...
  • طبیبیان، منوچهر و ایرج اسدی. 1387. بررسی و تحلیل عوامل ...
  • عباس­زادگان، مصطفی و بهمن رستم یزدی. 1387. بهره­گیری­از رشد هوشمندانه ...
  • عزیزی، محمد مهدی. 1382. تراکم در شهرسازی، انتشارات دانشگاه تهران. ...
  • مرکز آمار ایران. 1390. ...
  • Zebardast, E. 2001. The Application of heirarchy Process (AHP) in ...
  • Tabibian, M., and Asadi, I. 2008. Examination and Analysis of ...
  • Farid, Y. 2005. Research method of city and village. Tabriz ...
  • Tarho Kavosh, C.E. 2009. Comprehensive Plan of Rasht. ...
  • Lynch, K. 2008. A theory of city form.University of Tehran. ...
  • Overman, H. 2006. Fat City: The Relationship Between Urban Sprawl ...
  • Brueckner, J.K., and  Hyun, K. 2003. Urban Sprawl and the ...
  • Batiseh, J., and Dezer, B. 2003. City art University. ...
  • Brand Ferri, H. 2003. Designing the city: towards a more ...
  • Alexander, C. 1987.  A New Theory of Urban Design. San ...
  • Cadwallader, M. 1985. Analytical urban geography: spatial patterns and theories.englewood ...
  • Angle, Sh., Parent, J., and Civco, D. 2007. Urban sprawl ...
  • Beck, R. Leon Kolankiewicz and Steven A. Camarota, 2003. Outsmarting ...
  • Brueckner, J., and Kim, H. 2003. Urban sprawl and property ...
  • Chiras, D., and Wann, D. 2003. Superbia! 31 ways to ...
  • David C. Soule 2006. Urban Sprawl: A Comprehensive Guide, Greenwood ...
  • Douglas, D. Morris, 2005. It’s a sprawl world after all, ...
  • Downs, A. 1999. Some realities about sprawl and urban decline ...
  • Ewing, R., Pendall, R., and Chen, D. 2008. Measuring sprawl ...
  • Frumkin H. 2008. Urban Sprawl and Public Health, Centers for ...
  • Fulton, W., Pendall, R., Nguyen, M., and Harrison, A. 2001. ...
  • Glaster, G. et al. 2001. Wrestling Sprawl to the Ground: ...
  • Hadly, C.C. 2000. Urban Sprawl: Indicators, Causes, and Solutions . ...
  • Hess, G.R. 2001. Just what is Sprawl, Anyway ...
  • Nozzi, D. 2003. Road to ruin: an introduction to sprawl ...
  • Tsai, Yu-Hsin 2005. Quantifying urban form: Compactness versus Sprawl , ...
  • U.S. 2008. Bureau of Census data on Urbanized Areas, What ...
  • William S. Saunders, 2005. Sprawl and Suburbia, Harvard Design Magazine ...
  • نمایش کامل مراجع