سفرهای سعدی، حقیقت یا خیال

سعدی شاعر بلند پایه ایرانی است که در اوایل قرن هفتم هجری قمری درخطه شیراز روی به گیتی نهاد. وی به عنوان حکیمی فرزانه و شاعری اخلاق مدار که سخن او معیار و سنگ میزان بلیغان فارسی زبان است در بین همگان شناخته شده است. از آثار مهم او می توان بوستان و گلستان را نام برد که حاوی والاترین مضامین اخلاقی و تعلیمی می باشد که به عنوان مثل اعلای نوع ادبی تعلیمی شناخته می شود و او به زیبایی و با کمال فصاحت و بلاغت در این کتاب به ذکر فضایل تربیتی و راه رسیدن به آنها می پردازد. باری شیخ پس از اتمام تحصیلات خود است که رو به سفرهایی چندین ساله و سیر در انفس و آفاق می آورد. از این جهت می توان گفت که او شاعری است سرد و گرم روزگار چشیده که کوله باری از یافته های خود را در دو اثر شهیر خود به رشته تحریر در می آورد و در قالب حکایاتی به اماکن گذر کرده خود اشاراتی می کند. اما در این بین محققان و نویسندگانی هستند که در باب سفر های سعدی به اظهار عقیده پرداخته اند و جانب صدق و کذب سفر های مطروحه شیخ در بوستان و گلستان به ارائه مباحثی پرداخته اند که در این مقاله ضمن دوری از اطناب ممل و ایجاز مخل بر اساس روش تحلیل محتوا با رویکردی نقادانه به تحلیل نظرات مطروحه پیرامون سفر های سعدی از جمله دو سفر جنجالی او ، سفر به سومنات و کاشغر پرداخته شده و نکات پیرامون گشت و گذار های شیخ مورد بررسی قرار گرفته است.و درنهایت پس از مشخص شدن و بیان نظرات و دیدگاه ها پیرامون حقیقی و یا خیالی بودن اسفار سعدی، بررسی هایی جانب نکات موجود در هر یک از نظریات پیرامون گشت وگذار های سعدی صورت گرفته است و در آخر تقسیم بندی از نظرات جانب این موضوع داده شده است.