بررسی باورهای اساطیری و اعتقادی ایرانیان در رابطه با قنات، آب و باران خواهی

فلات ایران به علت کم آبی و گاهی خشکسالی، اساطیر نیرومندی مربوط به آب و باران را درخود پرورش داده است، اساطیری در قالب الهه ها و ایزدانی که گاهی مانند تیشتر با اپوش دیو خشکسالی در جنگند و باران را در زمین خدا جاری می کنند، گاهی می شوند. آناهیتا، محافظ آب. مردم نیز در این میان با آیین ها و مناسکی به کمک این ایزدان و الهه گان می روند تا با نمایش هایی چون آب دزدی از خشک شدن رودی جلوگیری کنند؛ با عروسی قنات باعث افزایش آب قنات و یا مانع از خشک شدن آن شوند؛ گاهی با به جا آوردن باران نماز، قربانی کردن و انجام نمایش هایی چون لوک بازی ، هدرسه، هدرسه باران را طلب کنند تا با جاری شدن رودها، رزق و روزی شان که در گرو آب و دانه است، افزایش یابد. تمام این آیین ها و نمایش ها که زاییده ی اندیشه ی اساطیر ایرانی است همچنان در فرهنگ شفاهی مردم پابرجاست و تا پنجاه سال پیش در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک با تقدس تمام اجرا می گشته و اکنون نیز در گوشه و کنار این سرزمین، پاره ای از این آیین ها که سینه به سینه منتقل شده است را می توان مشاهده کرد.