جلوه های فانتزی در قصه های عامیانه با تاکید بر قصه های ایرانی

فانتزی یک گونه ی ادبی روایی است که در آن، فضاها، وقایع و شخصیت های داستانی، خارج از قلمرو طبیعت و دنیای عینی صورت گرفته است و احتمال وقوع آن در دنیای واقعی نمیرود. منشا فانتزی ها عواطف،تخیلات ، امیدها و هراس های بشر است. انسان با استفاده از فانتزی توانستهاست در عالم خیال ناتونی خود دربرابر طبیعت را جبران کند. پیدایش گونهی ادبی فانتزی در غرب، به قرن هجده میلادی و شروع دنیای نو بازمیگردد. در ایران نیز عمر فانتزی از چند دهه فراتر نمیرود؛ اما ریشه ها و بنمایه های این ژانر ادبی به ادوار بسیار کهن بازمیگردد. قصه های عامیانه یکی از گونه های مهم ادب شفاهی است که عناصر فانتاستیک در آن قابل جستجوست. در این مقاله سعی شدهاست تا قصه های عامیانه ی ایرانی گردآوری ابوالقاسم انجوی شیرازی، مورد بررسی قرار بگیرد و ریشه های فانتزی در آنها نمایان شود. برای این منظور قصه ها از منظرگونه شناسی فانتزی، کنش-شناسی کارکردی و شخصیت شناسی واکاوی شده و بیشترین بسامد عناصر فانتزی در قصه های عامیانه معرفی گردید. پارهای از این قصه ها که جزو افسانه های پریان به شمار میرود دارای بیشترین میزان عناصر فراواقع و فانتزی هستند.