بررسی اثر خاکستر زباله و خاکستر چوب خرما بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک گیاه سورگوم

به منظور بررسی اثر خاکستر زباله و خاکستر چوب خرما بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک سورگوم این آزمایش در سال زراعی 94-93 در شهرستان بم طی دو مرحله (یک مرحله آزمایشگاه و یک مرحله در مزرعه) انجام شد. در مرحله آزمایشگاه به منظور بررسی تاثیر خاکستر چوب خرما و خاکستر زباله بر برخی صفات رشدی و رنگیزه های گیاه سورگوم آزمایشی به صورت فاکتوریل با 9 تیمار، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم اجرا گردید. تیمارها شامل خاکستر زباله در سه غلظت (0، 0 / 25 و 0 / 5 گرم)، خاکستر چوب خرما در سه غلظت (0، 0 / 25 و 0 / 5 گرم) بود. مرحله مزرعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار انجام گردید، عوامل آزمایشی در این طرح عبارتند از: عامل :A خاکستر زباله در سه سطح (0، 200 و 400 گرم در هر کرت)، عامل :B خاکستر چوب خرما در سه سطح (0، 200 و 400 گرم در هر کرت). نتایج نشان داد در مرحله آزمایشگاه تیمار نیم گرم خاکستر زباله و خاکستر چوب خرما بزرگترین طول ریشه چه و ساقه چه و بیشترین وزن خشک ریشه چه و ساقه چه و بیشترین غلظت رنگیزه های گیاهی (کلروفیله ، او کل) را داشتند. تیمارهای مذکور توانسته اند با افزایش جذب مواد مغذی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مورد بررسی را در گیاه سورگوم افزایش دهند. در مرحله دوم آزمایش (مزرعه) بزرگترین طول ساقه در تیمار اثر متقابل خاکستر زباله 400 خاکستر چوب خرما 400 گرم در هر کرت با میانگین 172٫3 سانتی متر بدست آمد. بیشترین تعداد برگ گیاه در تیمار خاکستر زباله 400 گرم در کرت با میانگین 6 / 77 عدد به دست آمد. تیمار خاکستر چوب خرما 400 گرم در کرت با میانگین 4 / 86 عدد بیشترین تعداد پنجه را داشت. بیشترین وزن تر، بزرگترین طول برگ پرچم، بیشترین تعداد میانگره، بیشترین غلظت کلروفیل b ، a کل، کربوهیدرات و بیشترین درصد پروتئین در تیمار اثر متقابل خاکستر زباله 400 خاکستر چوب خرما 400 گرم در هر کرت به ترتیب با میانگین 151 / 0 گرم، 3610 سانتی متر، 8 / 46 عدد، 1 / 48 میلی گرم در گرم وزن تر گیاه، 0 / 84 میلی گرم در گرم وزن تر گیاه، 2 / 33 میلی گرم در گرم وزن تر گیاه 57 / 56 میکروگرم در گرم وزن تر گیاه و 16 / 90 درصد بدست آمد. بیشترین نسبت وزن برگ به ساقه در تیمار اثر متقابل خاکستر زباله 400 خاکستر چوب خرما 400 گرم در هر کرت با میانگین 0 / 67 گرم در بوته بدست آمد. بیشترین وزن خشک اندام هوایی در تیمار اثر متقابل خاکستر زباله x400خاکستر چوب خرما 400 گرم در هر کرت با میانگین 193 / 66 گرم در بوته بدست آمد. بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک در تیمار اثر متقابل خاکستر زباله 400 خاکستر چوب خرما 400 گرم در هر کرت با میانگین 5 / 65 کیلوگرم در کرت بدست آمد. بیشترین میزان عملکرد دانه در تیمار اثر متقابل خاکستر زباله 400 خاکستر چوب خرما 400 گرم در هر کرت با میانگین 403 / 33 گرم در هر کرت بدست آمد. بر خلاف نتایج دیگر تحقیقات در این آزمایش مشاهده شد که با افزایش زمان و تیمارهای مختلف کودی سرعت رشد نسبی گیاه سورگوم افزایش یافته است