مطالعه خاصیت حشره کشی گیاه دارویی بلوط Quercus brantii Lindl. (Fagaceae)

درختان بلوط Quercus spp. (Fagaceae) پوشش غالب گونه های درختی غرب کشور به ویژه منطقه زاگرس در ایران را به خود اختصاص دادهاند. گالهای بلوط در اثر تغذیه برخی از آفات و به ویژه حشرات به وجود می آیند و در اشکال متنوع و زیادی روی درختان بلوط ظاهر میشوند. گروهی از حشراتی که روی اندامهای مختلف گیاه بلوط ایجاد گال می کنند، زنبورهای گالزای خانواده Cynipidae هستند. تحقیقات نشان داده است که عصاره گالها حاوی ترکیبات تانن، اسید گالیک آزاد و الاگیک اسید و برخی مواد دیگر میباشد. با توجه به میزان بالای ترکیبات در گال درختان بلوط و اثرات سمی آن روی رشد حشرات، خاصیت حشره کشی عصاره گال بلوط روی آفات گیاهی بررسی شد. ترکیبات فعال موجود در گیاهان، مسئول خاصیت ضد میکروبی آنها می باشند. این ترکیبات همچنین در دفاع از گیاهان در برابر آفات و عوامل بیماریزای گیاهی موثرند. به نظر میرسد استفاده از ترکیبات گیاهی برای کنترل آفات، راه حل مناسبی جهت جلوگیری از خطرات زیست محیطی ناشی از حشره کشهای شیمیایی روی محصولات کشاورزی میتواند باشد. این در حالی است که در بیشتر کشورهای توسعه یافته تلاشهای زیادی برای کاهش استفاده از حشره کشهای شیمیایی و جایگزینی آن با ترکیبات گیاهی به عمل آمده است. با توجه به نتایج رضایتبخش حاصل از تاثیر عصاره گال بلوط روی حشرات، اهمیت استفاده از آن در برنامه مدیریت تلفیقی آفات نقش قابل توجهی دارد.