آسیب شناسی برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال زایی روستایی در برنامه ششم توسعه کشور

توجه به مناطق روستایی در برنامه ششم توسعه در قالب برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال زایی روستایی در سطح 5 هزار روستا در هرسال، نشان از توجه دولت و برنامه ریزان به توسعه روستایی داشته و البته فرصت خوبی را برای توسعه روستایی در کشور فراهم کرده است. اما تهیه و اجرای این برنامه در عمل با تنگناها و محدودیتهای زیادی مواجه است بطوریکه سودمندی و اثربخشی این برنامه با چالش جدی مواجه کرده است.در این مقاله با توجه به تجربیات حاصل از مشارکت در تهیه این برنامه در برخی از استانهای کشور و مشاهدات میدانی، چالشهای تهیه و اجرای این طرح مورد بررسی قرار میگیرد. یافته ها تحقیق نشان میدهد عواملی مانند گستردگی تهیه طرح در سطح 5000 روستا در هر سال از اجرای برنامه ششم، فرصت محدود قراردادهای تهیه طرحها در مدت حدود 4 ماه، اعتبار محدود تهیه طرح به ازای هر روستا از 1 تا حداکثر 4 میلیون، ورود اشخاص حقیقی و حقوقی فاقد تجربه و تخصص در تهیه طرح، بیاعتمادی روستاییان به تهیه طرحها و پروژه های دولتی و در مقابل وابستگی و توقع زیاد آنها از دولت، و نیز همکاری ضعیف نهادها و سازمانهای مرتبط در فرایند تهیه طرحها باعث میشود که این طرحها با کیفیت و عمق مناسبی تهیه نشود. در مرحله اجرا نیز عواملی مانند کیفیت نامناسب طرحها، ضعف همکاری، هماهنگی و همافزایی بین نهادها و دستگاه های اجرایی، نامشخص بودن منابع مالی و تسهیلات اجرای طرح و درنهایت عدم تناسب بین پیشنهادها ارائهشده در طرحها با واقعیتها و ظرفیتهای اجرایی کشور باعث شده است چشمانداز چندان روشنی برای اجرای این طرحها در عمل وجود نداشته باشد.