چالش های آسیب پذیری بافت های فرسوده تهران

یکی از مهم ترین چالش های شهرها، بافت های ناکارآمد و فرسوده شهری است. مشکلات عدیده ای که فرسودگی بافت در ابعاد مختلف برای مدیریت شهری و مسئولان پیش آورده، از فرسودگی کالبدی و نارسایی زیرساخت های شهری ناشی می شود. هدف این مقاله بررسی دو چالش اصلی بافت های فرسوده تهران از منظر ژئوفیزیک و زلزله و چالش ها و پیامدهای آن و بعلاوه چالش سرمایه گذاری در بهبود این بخش است. در واقع مقاله از دو بعد ژئو فیزیک یا علم فیزیک و حوزه زلزله شناسی و همچنین مدیریت سرمایه در بهبودبافت فرسوده شهری تهران به این مبحث نگریسته است. فرسودگی برخی از محله ها به گونه ای است که با وقوع یک زلزله متوسط، وقوع فاجعه دور از انتظار نیست. بافت های فرسوده نوعی بیماری در ساختار مناطق شهری محسوب می شوند و عوامل زیادی در آنها دخیل اند که از آن جمله می توان به عدم پیروی از یک برنامه منسجم، عدم بهره مندی از متخصیص زلزله شناسی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره اشاره کرد. تاثیر مخرب هر یک از عوامل فوق سبب کاهش ارزش های کمی و کیفی محیط زیستدر محدوده هایی از شهر می گردد و با نزول ارزش های سکونتی عملکردی در این قبیل محدوده ها، امر بهسازی و نوسازی متوقف می گردد و فرسودگی و ناکارآمدی بر آنها مستولی می گردد. بدین ترتیب بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری بازتابی از تاثیر عوامل مخرب می باشند که برای برخی از ساکنان غیر قابل سکونت و باعث گریز آنان از این مناطق می گردد. بافت های فرسوده اگر چه به خودی خود به عنوان یک معضل شهری مطرح می شوند، اما در حقیقت پتانسیل بالقوه ای می باشند که می توانند با شناسایی،برنامه ریزی و اجرای دقیق به یک فرصت خوب سرمایه گذاری تبدیل شوند. بنابراین شناخت چالشها و نابسامانی های موجود و ارتقای کیفی و کمی شرایط زیست محیطی، استفاده از متخصصان علوم مدیریت، ژئوفیزیک، مهندسی و غیره مستلزم برنامه ریزی، تهیه، تدوین و ساماندهی توسعه پایدار شهری و بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده و اجرا و نظارت صحیح این برنامه ها در این مناطق توسط مسئولان تصمیم گیر و تصمیم ساز و استفاده بهینه از سرمایه های موجود است.