بررسی مقدار روی و کادمیوم در گیاهان روییده شده در منطقه معدنی ایرانکوه اصفهان

کادمیوم یک عنصر غیرضروری و سمی برای گیاهان است که از طریق فعالیت های مختلف انسانی وارد خاک می شود در حالی که روی یکی از عناصر ضروری برای گیاهان است، ولی مقادیر بالای آن باعث ایجاد سمیت می گردد. فلز کادمیوم معمولا به عنوان عنصر همراه روی در معادن روی یافت می شود. این عناصر از طریق گیاهان وارد زنجیره های غذایی شده و وارد بدن انسان و سایر جانوران می گردند و در نتیجه باعث ایجاد آسیبهای سلولی و بافتی در بدن این موجودات می شوند. با این حال برخی گونه های گیاهی مقاوم به فلز وجود دارند که برخی از آنها توانایی جذب و تجمع فلز را در بافت های خود دارند و بنابراین منابع ارزشمندی برای مقابله با آلودگی‌های زیست محیطی هستند. گیاهان مقاوم به فلز در برخی نقاط جهان از خاک های اطراف معادن جمع‌آوری و بررسی شده‌اند. در این تحقیق نیز تعداد 48 گونه گیاهی متعلق به 18 خانواده از منطقه معدنی ایرانکوه اصفهان جمع آوری گردید و مقدار عناصر روی و کادمیوم در آنها تعیین گردید. بر اساس نتایج حاصل، گیاه Matthiola chenopodiifolia با مقدار 34 میکروگرم بر گرم وزن خشک بیشترین مقدار کادمیوم را در خود تجمع داده بود. همچنین این گیاه با تجمع مقدار 2630 میکروگرم بر گرم وزن خشک بیشترین مقدار روی را در بین نمونه های گیاهی جمع آوری شده دارا بود. گیاه Launaea spinosa با مقدار کادمیوم 4 میکروگرم بر گرم وزن خشک کمترین مقدار کادمیوم و گیاه Erysimum crassicule با مقدار 114 میکروگرم بر گرم وزن خشک کمترین مقدار روی را در خود تجمع داده بود.