ارزیابی تنوع محصولات سبزی و صیفی با استفاده از شاخص های تنوع زیستی در استان خراسان رضوی

تنوع زیستی اساسی برای تولید محصولات کشاورزی، امنیت غذایی و حفاظت از محیط زیست در نظر گرفته میشود. همگن شدن اکوسیستمهای کشاورزی، آسیبپذیری و ناپایداری این اکوسیستمها را افزایش میدهد. این مطالعه با هدف بررسی تنوع محصولات سبزی و صیفی به کمک شاخصهای تنوع زیستی در شهرهای تربت جام، تربت حیدریه، سبزوار، مشهد و نیشابور در استان خراسان رضوی با استفاده از داده های تعداد گونه و سطح زیرکشت گونه ها در بازه زمانی 1374 تا 1391 انجام شد. شاخصهای تنوع سیمپسون، شانون، غالبیت و یکنواختی بر اساس تعداد گونه و فراوانی آنها در بازه زمانی مورد نظر بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین شاخص تنوع سیمپسون (0/7) و شاخص تنوع شانون (0/58) در شهرستان نیشابور به دست آمد که دلیل آن تعداد گونه بیشتر و همگنی سطح زیرکشت بین گونه های سبزی و صیفی در این شهرستان است. کمترین مقادیر این شاخصها نیز در تربت جام به ترتیب با میانگین 0/05 و 0/06 بهدست آمد. محاسبه میانگین شاخص یکنواختی نیز نشان داد که نیشابور (0/84) وضعیت مطلوب تری از نظر این شاخص دارد و همچنین سطح زیرکشت گونه های سبزی و صیفی موجود به یکدیگر نزدیک است. بیشترین میانگین شاخص غالبیت نیز در تربت جام (میانگین (0/94 مشاهده شد که به غالبیت خربزه در این شهرستان مربوط بود.