بررسی الگوی توزیع و تغییرات جمعیت زنجرک های ناقل بیماری کرلیتاپ چغندرقند در استان همدان
محل انتشار: دوفصلنامه چغندرقند، دوره: 30، شماره: 1
سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 309
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRSB-30-1_003
تاریخ نمایه سازی: 22 مهر 1398
چکیده مقاله:
یکی از بیماریهای مهم چغندرقند کرلیتاپ میباشد. در این تحقیق الگوی توزیع فضائی و روند تغییرات جمعیت زنجرک های (Baker) Circulifer haematoceps و C. tenellus ناقلین ویروس کرلیتاپ چغندرقند به مدت سه سال (1386 لغایت 1388) در مزارع چغندرقند همدان مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی ها در مراحل اولیه رشد گیاه با توجه به تاریخ کاشت مزارع به مدت نه هفته و به فاصله حدود هفت تا 10 روز از هم انجام شد. برای این کار، چهار مزرعه ی پنج هکتاری با فاصله تقریبی یک کیلومتر از هم در شهرستان اسدآباد استان همدان انتخاب شدند. هر بار تور زدن به عنوان یک واحد نمونه برداری تعیین شد. با استفاده از داده های بهدست آمده فاکتور RV (معیار دقت نمونهبرداری) محاسبه شد که برای هر سال به ترتیب برابر 2/12، 52/6 و 65/16 درصد بود. با توجه به اینکه زنجرک گونه haematoceps C. تنها ناقل مشاهده شده در منطقه مورد بررسی بود، جهت تعیین الگوی توزیع فضایی جمعیت این زنجرک از روش نسبت واریانس به میانگین استفاده شد. مقدار عددی Z برای طول سال و مجموع سه سال بزرگتر از عدد 96/1 بود که نشان دهنده توزیع فضائی تجمعی ناقل می باشد. نتایج روند تغییرات و نسبت جمعیت زنجرک ناقل haematoceps C. به کل جمعیت سایر گونه های زنجرک در سالهای 1386، 1387 و 1388 به ترتیب برابر 68/5، 97/1 و 43/2 درصد بود. میانگین درصد آلودگی بوته ها به بیماری کرلیتاپ در این سالها به ترتیب برابر 2/5، 6/8 و 5 درصد بود. در سال 1386 با وجود بالا بودن تعداد و نسبت جمعیت زنجرک ناقل به کل جمعیت سایر گونه ها، میانگین درصد آلودگی بوته ها به بیماری کرلیتاپ کمتر بود. این امر ناشی از تاخیر در تاریخ کاشت است. در حالی که در سال 1387 در نتیجه رشد کندتر بوته ها در ابتدای فصل رشد به دلیل کاشت زود هنگام، زمان بیشتری در اختیار ناقل قرار گرفته است. در این شرایط با وجود پایین بودن تعداد و نسبت جمعیت زنجرک ناقل به کل جمعیت سایر گونه ها، میانگین درصد آلودگی بوته ها (6/8 درصد) بالاترین میزان آلودگی نسبت به دو سال دیگر را نشان داد. همچنین نتیجهگیری شد که بین فراوانی جمعیت زنجرک ناقل در مزرعه با فراوانی آلودگی بوته ها به ویروس کرلیتاپ در طول فصل رشد رابطه خطی مثبت و معنیدار وجود دارد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
هرمز سلطانی
مربی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
مهدی حسنی
کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
جهانبخش سوری
کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :