چغندرقند با فرم جدید ریشه دست آوردی دیگر از تحقیقات بهنژادی که عملیات برداشت و کاهش ضایعات محصول را متحول خواهد ساخت

عموما در مرحله برداشت و پس از آن، ریشه های چغندرقند صدمه دیده و میزان قابل توجهی از محصول تلف می شود. علاوه بر آن صدمات وارده موجب افزایش میزان تنفس، رشد قارچهای بیماری زا، پوسیدگی و افزایش ضایعات قندی (تولید قند انورت) در ریشه های سیلو شده می شود. همچنین در زمان برداشت مقدار قابل توجهی از خاک مزرعه در بدنه ریشه ها باقی مانده و به کارخانه حمل می شود که موجبات افزایش هزینه های حمل و نقل، فرسایش خاک، گسترش بیماری (نماتد و ریزومانیا)، افزایش مصرف آب و هزینه های شستشوی ریشه ها را در کارخانه فراهم می نماید. برای کاهش این ضایعات علاوه بر اعمال روشهای صحیح زراعی و استفاده از ماشین آلات و مدیریت مناسب برداشت، باید از ارقامی استفاد نمود که در زمان برداشت و بعد از آن صدمه کمتری دیده و خاک کمتری را با خود حمل نمایند. به طور عام، فرم ریشه ارقام تجارتی چغندرقند مخرطی و کشیده بود و دو شیار نسبتا عمیق روی آنها وجود دارد. لذا قسمت انتهای ریشه ها به دلیل شکسته بودن در مراحل برداشت تا مصرف صدمه دیده و همچنین خاک زراعی چسبیده به گودی شیارها به همراه ریشه جابجا می شود. با تغییر ژنتیکی فرم مخروطی فعلی به فرم گرد یا بیضی با پوست صاف می توان به حل این مشکل دست یافت. تنوع ژنتیکی فرم ریشه در چغندرقند محدود است. اما فرم گرد با پوست صاف را می توان در چغندرهای لبوئی و یا چغندرهای علوفه ای به دست آورد. با این هدف از سال 1377 محققین موسسه تحقیقات چغندرقند با استفاده از روشهای اصلاحی، انتقال صفت گردی و صافی ریشه را از چغندرهای لبوئی و علوفه ای به چغندر قند شروع کرده و اینک ضمن ارزیابی نژادهای محلی چغندرهای لبوئی و علوفه ای صفات موردنظر از طریق دو رگ گیری و تلاقی های برگشتی و گزینش دوره ای به چغندرقند منتقل شده و در حالحاضر رگه هایی از چغندرقند با خصوصیات کاملا گرد و صاف تولید شده اند. جالب توجه اینکه لاین هائی تولید شده دارای محصول با کمیت بالا بوده و تحقیقات برای افزایش خصوصیات کیفی این رگه ها ادامه دارد.