مطالعه تعدادی از خصوصیات فنوتیپی و ژنوتیپی جدایه های بیماریزا و غیر بیماریزای Xanthomonas arboricola

گونه Xanthomonas arboricola دربرگیرنده 7 پاتووار است که ازاینبین، پاتووار pruni عامل لکه برگی و شانکر درختان میوه هسته دار در دسته پاتووارهای مهم و اقتصادی اینگونه محسوب میشود. گزارشهایی از این باکتری در ایران وجود دارد. طی بررسیهای انجامگرفته در سالهای 1395-1396 جدایه هایی یافت شدند که با وجود شباهت فنوتیپی به Xanthomonas arboricola pv. pruni (Xap) ، فاقد قدرت بیماریزایی روی میزبان بودند، هدف از پژوهش حاضر مقایسه تعدادی فاکتور دخیل در بیمارگری و شدت بیمارگری در جدایه های بیماریزا (Xap) و غیر بیماریزا (شبه(Xap و همچنین بررسی برخی خصوصیات فنوتیپی در آنها بود. بدین منظور برخی صفات فنوتیپی افتراقی و نیز تائید مولکولی در سطح گونه و زیرگونه بررسی گردید. همچنین جدایه های بیماریزا و غیر بیماریزا به لحاظ برخی صفات دخیل در شدت بیمارگری شامل تحرک، تولید بیوسورفاکتانت، توانایی تشکیل بیوفیلم و نیز میزان تولید آنزیمهای تجزیه کننده دیواره سلولی موردبررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده، جدایه های شبه Xap در برخی آزمونهای فنوتیپی شامل هیدرولیز نشاسته و کازئین برخلاف جدایه استاندارد Xap-ICMP7485 و نیز جدایه های بیماریزا، واکنش مثبت نشان دادند. ردیابی ژنهای تائید کننده در سطح گونه (ژنهای متابولیسم کوئینات) و نیز در سطح زیرگونه (ژن کد کننده(ABC transporter در جدایه های شبه Xap موردبررسی با موفقیت انجام گرفت. در هیچکدام از جدایه های شبه Xap ، پلاسمید pXap41 اختصاصی پاتووار، و نیز ژنهای افکتوریxopE3 و xopA ردیابی نگردید. میزان حرکت شناوری در جدایه های شبه Xap ،نسبت به حرکت توده ای بالاتر بود. الگوی حرکت توده ای در جدایه های شبه Xap بهصورت دایرهوار و در جدایه های Xap بیماریزا به صورت دندریتی مشخص گردید. قطر هاله تولید بیوسورفاکتانت و نیز میزان تولید بیوفیلم در جدایه های شبه Xap در مقایسه با جدایه های بیمارگر و استاندارد اندک برآورد گردید.تولید آنزیمهای تجزیهکننده دیواره سلولی نیز در جدایه های Xap بیماریزا و شبه Xap متغیر بود. فاکتورهای کلیدی درگیر در ایجاد بیمارگری Xap در بروز علائم روی میزبان ضرورت دارند. برای روشن شدن فرآیند تکاملی بیماریزایی در این گونه باکتریایی، نیاز به بررسیهای گسترده تری است.