بررسی اپیدمیولوژی بیماران مبتلا به ضربه های چشمی مراجعه کننده به مرکز چشم پزشکی شهر کاشان طی 6 ماه اول سال 1374

سابقه و هدف: با توجه به تناقضات موجود در ویژگی های اپیدمیولوژی بیماران مبتلا به تروما های چشمی از مراکز مختلف دنیا، به منظور تعیین میزان شیوع و خصوصیات مبتلایان به ضربه های چشمی این مطالعه بر روی بیمارانی که طی 6 ماه اول سال 1374 به اورژانس بیمارستان متینی شهر کاشان مراجعه نمودند انجام گرفت. مواد و روش ها: مطالعه به روش توصیفی صورت پذیرفت. بیماران با تشخیص ضربه چشم و اطراف آن وارد این مطالعه شدند. خصوصیات فردی و معاینات چشمی آن ها در پرسش نامه ای ثبت گردید و نوع ضربه تیز، کند، شیمیایی، حرارتی یا تشعشعی، وسیله واردکننده ضربه، موارد بستری، مدت و علت بستری و درمان های مربوط ثبت و نتایج آن ها با آمار توصیفی ارایه شد. یافته ها: از مجموع 1261 نفر مورد بررسی 85/3 درصد مرد و 14/7 درصد زن بودند (نسبت مرد به زن 5/8 به یک بود) دهه سوم با 32 درصد موارد و متوسط سنی 24 سال شایع ترین محدوده سنی شروع بیماری بود فراوانی ضربه در ماه های مختلف تفاوت چشمگیری نداشت. شایع ترین مشاغل در معرض ضربه های چشمی، محصلین، کارگران، جوشکار ها، کودکان و زنان خانه دار بودند. شایع ترین نوع ضربه جسم خارجی (55 درصد موارد) می باشد و در درجه بعدی ضربه های کند (25 درصد) و ضربه های نافذ و اشعه ماوراء بنفش هرکدام 7 درصد و آسیب شیمیایی 2 درصد بودند. اعضای چشمی که بیش از همه در ضربه ها صدمه دیده بودند به ترتیب قرنیه (45 درصد) و ملتحمه (33 درصد) هستند. شایع ترین وسایل و راه های ایجاد آسیب در چشم در انواع پنج گانه آسیب ها، پلیسه، میله فلزی، چاقو، افتادن، وسایل نقلیه، آب داغ، آهک و شوینده ها بوده است. 4 درصد بیماران مبتلا به ضربه های چشمی نیاز به بستری پیدا کردند و 2/4 درصد از آن ها مورد عمل جراحی قرار گرفتند میانگین مدت بستری بیماران 5 روز بود. بیشترین کاهش دید و در بین بستری شدگان در موارد ضربه های نافذ (44 درصد دید شمارش انگشتان یا کمتر) و سپس در ضربه های کند (29 درصد دید شمارش انگشتان یا کمتر) داشتند. نتیجه گیری: ضربه های چشمی در مردان تقریبا 6 برابر شایع تر است اما مواردی که زنان و اطفال را گرفتار می کند شدیدتر بوده، پیش گیری و مراقبت بیشتری را طلب می کند. ضربه های نافذ آسیب های شدیدتر از ضربه های کند به وجود می آورند و نیاز به مراقبت بیشتری دارند با توجه به آن که اغلب ضربه های چشمی صدمه خفیفی وارد می کنند با آموزش درمان موارد شایع به کارآموزان و کارورزان می توان بیش از 90 درصد آن ها را درمان نمود. این بررسی پس از اعمال روش های حفاظتی و پیشگیرانه به خصوص در سطح کارگاه ها و کودکان مجددا تکرار و اهمیت روش های مزبور تاکید می کند.