کنترل و پایش سلامت دام و کاهش خطر انتقال بیماری های دامی با آمایش سرزمینی کشتارگاه ها در ایران

کشتارگاه های دام، یکی از مهم ترین محل های پایش سلامت دام ها، مراقبت بیماری های دامی و پیاده سازی راهبردهای کنترل این بیماری ها می باشند. در کشتارگاه ها با انجام بازرسی گوشت می توان اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت بیماری های دامی به دست آورد. مراقبت و پایش بیماری های دامی و بیماری های مشترک گوناگون مانند تب برفکی، سل، بروسلوز، آلودگی های انگلی (مانند فاسیلوز و سیستی سرکوز) و بیماری های دامی پرخطر مانند جنون گاوی (به دلیل امکان تشخیص آسان سندرم گاو زمین گیر) از طریق بازرسی بهداشتی پیش و پس از کشتار در کشتارگاه به آسانی امکان پذیر است. در سال 1395 مطالعه ای مقطعی با هدف آمایش سرزمینی کشتارگاه های دامی در کشور و با جمع آوری اطلاعات موجود از سازمان دامپزشکی کشور و شهرداری ها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. براساس نتایج این بررسی، تعداد کشتارگاه های دام کشور 396 باب شامل 336 باب کشتارگاه غیرصنعتی (سنتی) و 60 باب کشتارگاه صنعتی است.  همچنین برای رسیدن به وضعیت مطلوب، به ترتیب نیاز به احداث سه، 26، 56 و 31 کشتارگاه صنعتی دام جدید براساس چهار الگوی پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور برای تاسیس کشتارگاه دام در کشور می باشد. در مجموع از جمله راهبردهای مناسب هنگام برنامه ریزی برای کنترل و مبارزه با بیماری های دامی، کاهش حمل و نقل دام زنده و جایگزینی تجارت گوشت به جای تجارت دام زنده است که از طریق آمایش سرزمینی در احداث کشتارگاه های دام در کشور امکان پذیر می شود.