آمایش سرزمین(برنامه ریزی سرزمین)

بر اساس تعاریف و مفاهیم متفاوت از توسعه، برداشت های گوناگونی نیز از آمایش در ابعاد، اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی آن ارائه شده است. منظور از آمایش سرزمین، رسیدن به مطلوب ترین توزیع ممکن جمعیت، توسط بهترین شکل توزیع فعالیت های اقتصادی و اجتماعی در پهنه سرزمین است. سابقه طرح مقوله آمایش سرزمین در ایران، به سال های پیش از انقلاب بر می گردد و بررسی و تجربه مطالعات نخستین آن، در دهه شصت مورد توجه قرار گرفته است و کشور ایران در حال حاضر، بیش از شش دهه، سابقه برنامه ریزی را در کارنامه خود دارد. فکر آمایش سرزمین در ایران، در اواخر سال 1345، در موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، طی گزارشی با عنوان مساله افزایش جمعیت تهران و نگاهی پیرامون سیاست عمران کشوری مطرح شد که در آن هدف آمایش سرزمین، جلوگیری از افزایش جمعیت تهران و تسریع توسعه اقتصادی سراسر کشور با ایجاد فعالیت های جدید در مناطق مختلف... عنوان شده بود. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر آمایش سرزمین(برنامه ریزی سرزمین) با روش توصیفی-تحلیلی می باشد. نتیجه پژوهش نشان می دهد با توجه به محوریت فضای سرزمینی در مطالعات آمایش که رویکرد اقلیمی و جغرافیایی آن را نسبت به برنامه های بخش تقویت می کند، لازم است این محوریت در تهیه و تدوین نظریات پایه توسعه استان ها نیز در نظر گرفته شود. جغرافیای انسانی ، جغرافیای اجتماعی و جغرافیای فرهنگی سه رویکرد اساسی هستند که به بررسی روابط انسان و گروه های انسانی با محیط می پردازند. در مطالعات و به خصوص برنامه ریزی های اجتماعی و فرهنگی در جوامع مختلف ، پرداختن به چنین رویکردهایی اساسی است و بسیاری از کشورها در برنامه ریزهای فرهنگی و برنامه های توسعه خود، از مطالعات مربوط به آن بهره می برند.