ارزیابی و پیش بینی تخریب جنگل با استفاده از نرم افزار GIS و RS (مطالعه موردی: جنگل های شهرستان سردشت)

مدل سازی الگوی مکانی – زمانی در تغییرات پوشش جنگل اطلاعات ارزشمندی را جهت درک بهتر فرآیند تغییر، تعیینعوامل موثر و پیش بینی مناطق در معرض تغییر را فراهم می آورد. در این پژوهش به منظور بررسی کاهش پوششجنگلی شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی، از طریق تصاویر سنجنده ETM+MSS و ماهواره لندست مربوط به سال های 1356 و 1394 مورد استفاده قرار گرفتند. تصاویر ذکر شده مورد پردازش قرار گرفتند و به دو طبقه جنگل وغیر جنگل طبقه بندی شدند. برای بررسی ارتباط مکانی کاهش پوشش جنگل با عوامل فیزیوگرافی و انسانی از روشآماری رگرسیون لجستیک استفاده شد. نتایج نشان داد که در طول 38 سال حدود 33/721 هکتار از سطح جنگل های شهرستان سردشت کاسته شده است. با توجه به نتایج مشخص شد که متغییرهای توپوگرافی و فاصله از جاده و فاصله از روستا بر میزان تخریب بیشترین تاثیر داشته اند. در این پژوهش از مدل تلفیقی CA-Markov برای پیش بینی کاهش پوشش جنگلی شهرستان سردشت مورد استفاده قرار گرفت. این مدل مدل تلفیقی از سلول های خودکار و زنجیرهمارکوف است، با اضافه کردن مشخصه مجاورت مکانی به مدل تصادفی زنجیره مارکوف، پوشش جنگلی برای سال هایآینده پیش بینی می کند. برای بدست آوردن نقشه شایستگی تبدیل اراضی، رابطه رگرسیون لجستیک بین نقشه کاهشپوشش جنگلی سال های 1356 تا 1368 و عوامل موثر بر آن، برقرار شد. پس از آن پوشش زمین سال 1394 با استفادهاز مدل CA-Markov پیش بینی شد. ضریب صحت استخراج شده، نشان دهنده قابلیت مناسب این مدل برای شبیه سازی تغییرات پوشش جنگلی در شهرستان سردشت می باشد (شاخص کاپا، 0/998). در نهایت با فرض ادامه روند کنونی، نقشه پوشش جنگلی منطقه مورد مطالعه برای سال 1404 پیش بینی گردید که نتایج بیانگر کاهش 6805/35 هکتاری مناطق جنگلی است.