مروری بر دعا و نیایش در منظومه های نظامی گنجوی با تکیه بر لیلی و مجنون

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 3,758

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISUK-18-35_011

تاریخ نمایه سازی: 15 دی 1398

چکیده مقاله:

پیوند انسان با خداوند از طریق دعا و مناجات و رازگویی های انسان با خداوند، از مهم ترین و زیباترین حادثه های زندگانی بشر است که در دین، عرفان، ادبیات و بسیاری از دیگر شاخه های دانش و معرفت بشری از آن سخن رفته است. اهمیت دعا چندان است که لفظ دعا و مشتقاتش 200 بار در قرآن کریم به کاررفته است و خداوند، خود امر صریح فرموده که دعا کنید تا پاسختان دهم. پدیده بسیار مهم و بنیادین دعا و نیایش در ادب دیرپای پارسی نیز جایگاه والا دارد. پیوند دیرین ادبیات و دین در ایران که نخستین نمونه درخشان این پیوند، متون اوستایی است، همواره دعا را در ردیف مهم ترین مضامین و نیز قالب های ارائه در ادبیات فارسی از دوره باستان تا میانه و نو قرار داده است. در ادب فارسی، از آثار حماسی چون شاهنامه حکیم فردوسی گرفته تا آثار داستانی از قبیل منظومه های نظامی و ادب غنایی و تغزلی، همواره با کثرت و تنوع به این پدیده برمی خوریم. در این مقاله برآنیم که با تکیه بر یکی از مهم ترین منظومه های داستانی پارسی، یعنی لیلی و مجنون نظامی گنجوی که بسیار مورد پیروی و تقلید شاعران قرار گرفته، جایگاه دعا و نیایش را در آثار نظامی به طور اخص و در ادب منظوم پارسی به طور عمومی بازنماییم و با روش توصیفی و تحلیلی، جایگاه این پدیده بسیار مهم را در فرهنگ ایرانی ترسیم نماییم.

نویسندگان

مسعود محمدی لعل آبادی

دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

سعید مهری

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامه ...
  • قرآن کریم. ...
  • ابوالخیر، ابوسعید. (1376). رباعیات. چاپ اول. تهران: فرهنگ وهنر. ...
  • اهلی شیرازی، محمد بن یوسف. (1344). کلیات دیوان. به کوشش ...
  • باباطاهر. (1387). دوبیتی های باباطاهر. چاپ سوم. تهران: شرکت تعاونی ...
  • ثروتیان، بهروز. (1388). هنر و اندیشه نظامی گنجه ای. چاپ ...
  • جوینی، عطاملک. (1387). تاریخ جهانگشا. تصحیح محمد بن عبداوهاب قزوینی. ...
  • حافظ، شمس الدین محمد. (1359). دیوان. تصحیح پرویز ناتل خانلری. ...
  • دهباشی، علی. (1385). یاد یار مهربان (سیری در زندگی و ...
  • دهخدا، علی اکبر. (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران. ...
  • ریپکا، یان. (1354). تاریخ ادبیات ایران. عیسی شهابی. تهران: بنگاه ...
  • زرین کوب، عبدالحسین. (1380). پیر گنجه در جست وجوی ناکجاآباد. ...
  • سعدی، مصلح الدین. (1376). کلیات سعدی. تصحیح محمد علی فروغی. ...
  • سنایی، ابوالمجد. (1359). حدیقه الحقیقه. تصحیح و تحشیه مدرس رضوی. ...
  • طباطبایی، محمد حسین. (1376). ترجمه تفسیر المیزان. چاپ نوزدهم. قم: ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (1380). شاهنامه. تصحیح مصطفی جیحونی. چاپ سوم. اصفهان: ...
  • فیض کاشانی، محسن. (1403). المحجه البیضاء. بیروت. ...
  • گات ها. (1378). گزارش از ابراهیم پورداوود. تهران: اساطیر. ...
  • معین، محمد. (1387). فرهنگ فارسی. چاپ اول. تهران: حبیبی. ...
  • مجلسی، محمدباقر. (1404). بحارالانوار. بیروت: موسسه وفا. ...
  • محمدی ری شهری، محمد. (1392). میزان الحکمه. ترجمه حمیدرضا شیخی. ...
  • مشکینی اردبیلی، علی. (1370). المصباح المنیر. قم: دفتر نشر الهادی. ...
  • مولوی، جلال الدین محمد. (1385). مثنوی معنوی. تصحیح رینولد نیکلسون. ...
  • نظامی، الیاس بن یوسف. (1376). لیلی و مجنون. به کوشش ...
  • نمایش کامل مراجع