بررسی ادب اعتراض در شعر سنایی و مولوی با تاکید بر اعتراض های اجتماعی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 598

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSHD-2-4_001

تاریخ نمایه سازی: 18 دی 1398

چکیده مقاله:

ادب اعتراضی به عنوان یک نوع ادبی مشخص در ادبیات ما مطرح نبوده است، اما در مضامین تمامی انواع ادبی، قابل دریافت است. یکی از نمودهای آن در ادبیات عرفانی است. ادبیات عرفانی بستر مناسبی برای بازگویی انواع اعتراض­هاست. عارف با توجه به رسالت اخلاقی خود در برابر ناهنجاری های مختلف جامعه اعتراض می­کند و در صدد این است که انسان را به وارستگی برساند. یکی از پربسامدترین اعتراض­ها در عرفان، اعتراض به اوضاع جامعه است که در نظر ما، شاعران عارف با هدف اعتراض به اوضاع اجتماعی و اخلاقی جامعه به عرفان گراییده­اند. در این مقاله اشعار سنایی و مولوی به عنوان دو شاعر برجسته عرفان در زمینه اعتراض­های اجتماعی بررسی شده است. بررسی نشان می­دهد زمانه زندگی دو شاعر با ناهنجاری­های سیاسی- ­اجتماعی و دینی وسیعی روبه­روست که در شعر آنها منعکس شده است. سنایی با صراحت بیشتر و مولوی در لایه های پنهان تمثیل­ها به جامعه نابسامان اعتراض کرده­اند. مهم­ترین اعتراض­ مشترک آنها به جامعه مستبد و بی­دین است و از اقشار مردم به حکومت­داران ظالم و جاهل، صوفیان ریاکار و شهوت­پرست و مردمی که از اخلاق انسانی دور شدند، اعتراض کرده­اند. هر دو نیز در اعتراض به اوضاع و وضعیت اقشار مردم، سعی می کنند با آشنا ساختن انسان به اصل الهی خویش از ناهنجاری­های اجتماع بکاهند. 

نویسندگان

زهرا نوری

دانش اموخته دوره دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه ارومیه

رضا آقایاری زاهد

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ازاد واحد اهر

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پشت­دار، علی محمد، (1385)، ناصرخسرو و ادب اعتراض(جلوه­های آزادگی و ...
  • ...............................، (1389)، چشماندازآزادگیوادباعتراض درشعرفارسی ،مجله تخصصی علوم ادبی، ش5، 157 ...
  • پورممتاز، علیرضا، (1372)،فرهنگجامعچاپونشر، تهران: موسسه نمایشگاه­های فرهنگی. ...
  • چهری، طاهره؛ سالمیان، غلامرضا؛ یاری گلدره، سهیل، (1392)، تحلیلتقابل­هاوتضادهایواژگانیدرشعرسنایی ،پژوهش­های ...
  • زرین کوب، عبدالحسین، (1388)، آشنایی با نقد ادبی، تهران: سخن. ...
  • ...............................، (1372)،با کاروان حله، تهران: علمی فرهنگی. ...
  • ...............................، (1366)، بحر در کوزه (نقد و تفسیر قصه­ها و ...
  • ...............................، (1367)، جستجو در تصوف ایران، تهران: امیرکبیر. ...
  • سلطان­ولد، محمدبن محمد، (1389)، ابتدانامه، تصحیح محمدعلی موحد و علیرضا ...
  • سلطانی فرگی، مرتضی، (1388)، بررسی شعر اعتراض در ادبیات معاصر ...
  • سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم، (1387)، حدیقه الحقیقه و شریعه ...
  • ...............................، (1388)، دیوان، به سعی و اهتمام محمدتقی مدرس رضوی، ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1390)، تازیانه­های سلوک (نقد و تحلیل چند ...
  • شهیدی، سید جعفر، (1365)، شعر و اثر آن در اجتماع، ...
  • صفا، ذبیح­الله، (1378)، تاریخ ادبیات در ایران، ج3، بخش 1، ...
  • طهماسبی، فرهاد، (1389)، بازتابمسایلاجتماعیفرهنگیدرمثنویمعنویمولانا (نگاهیبهمثنویازمنظرجامعهشناسیادبیات) ، پژوهشنامه ادب حماسی، ویژه ... [مقاله ژورنالی]
  • عباسی، حبیب الله، (1385)، سنایی انسانی تراژیک ، شوریده­ای در ...
  • غنی، قاسم، (1380)، بحث در آثار و احوال حافظ، جلد ...
  • فتوحی، محمود، (1384)، تمثیل،ماهیت،اقسام،کارکرد ، مجله دانشکده ادبیات و علوم ...
  • لاهوری، اقبال، (1385)، شوریده­ای در غزنه(اندیشه­ها و آثار حکیم سنایی) ...
  • مباشری، محبوبه، (1389)،فرهنگ اجتماعی عصر مولانا، تهران: سروش. ...
  • مشکور، محمد جواد، (1350)، اخبار سلاجقه روم، تبریز: کتابفروشی تهران. ...
  • مولوی، جلال­الدین، (1360)، مثنوی معنوی، تصحیح نیکلسون، تهران: امیرکبیر. ...
  • ...............................، (1382)، کلیات شمس تبریزی، تهران: طلایه. ...
  • نودهی،کبری، (1388)، ناصرخسرو و سنایی: پیشگامان روشن نگری و روشنگری ...
  • همایی، جلال الدین، (1368)، غزالینامه، تهران: موسسه نشر هما. ...
  • نمایش کامل مراجع