مطالعه تطبیقی آرای کلامی تفاسیر روض الجنان و مفاتیح الغیب

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 521

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCQ-1-1_004

تاریخ نمایه سازی: 15 بهمن 1398

چکیده مقاله:

پزوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی در صدد است به بررسی و تحلیل تطبیقی  برخی از مهم­ترین آراء کلامی صاحبان تفاسیر روض الجنان و مفاتیح الغیب پرداخته، و عقاید هر کدام را در ذیل آن موضوعات بیان نماید. این دو مفسر علی رغم برخی شباهت­ها در آراء کلامی مطرح در تفاسیر خود، در موارد بسیاری دارای اختلاف نظر می­باشند؛ ابوالفتوح رازی و امام فخررازی هر دو ایمان را عبارت از تصدیق قلبی دانسته و با دلایل قرآنی به اثبات این مسئله پرداخته­اند. ابوالفتوح رازی رویت خداوند در روز قیامت با چشم سر را ناممکن می­داند، ولی فخررازی مانند دیگر متکلمان اشعری رویت خداوند را در روز قیامت جایز می­داند. درباره حادث یا قدیم بودن کلام خدا، ابوالفتوح رازی با اعتقاد به کلام لفظی قائل به حدوث قرآن شده، در حالی که فخررازی به کلام نفسی معتقد است. ابوالفتوح رازی مانند جمهور شیعیان قائل به عصمت انبیاء در همه زمان­ها می باشد، اما فخررازی عصمت انبیاء را بعد از نبوت روا می­دارد. ابو الفتوح رازی در بحث تکلیف مالایطاق معتقد است که خداوند حتی کمتر از حد توانایی به مکلفین تکلیف داده و نه با عدل، بلکه با فضل خویش با ایشان رفتار نموده است. در مقابل امام فخر رازی با دلایلی به اثبات تکلیف ما لایطاق می پردازد. در بحث رزق، ابو الفتوح روزی را چیزی می­داند که خداوند خلق را از آن بهره­مند می­گرداند، و حرام را جزء روزی به حساب نمی آورد، ولی فخررازی حرام را جزء روزی می­داند.

نویسندگان

محسن قاسم پور

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان

پیمان کمال وند

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ؛ ...
  • آل کاشف الغطاء، الشیخ محمد الحسین(1990م)، اصل الشیعه و اصولها ...
  • آمدی، سیف الدین(1423ق)، ابکار الافکار فی اصول الدین ، تحقیق ...
  • ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی(1410 ق)، متشابه القرآن ...
  • ابو الفتوح رازی، حسین بن علی(1408ق)، روض الجنان و روح ...
  • احمدیان، عبدالله(1382)، الایضاح للمعضلات تفسیر البیضاوی ، تهران: نشر احسان. ...
  • اسد آبادی، عبد الجبار بن احمد(1998م)، الاصول الخمسه ، حققه ...
  • اندلسی، ابن حزم(1416ق)، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل ...
  • ایجی، عبد الرحمن بن احمد(1416ق)، المواقف فی علم الکلام ، ...
  • بغدادی، عبدالقاهر(1977م)، الفرق بین الفرق ، بیروت: دارالافاق الجدیده، چاپ ...
  • بهار، محمد تقی(1359ش)، سبک شناسی ، تهران: بی نا. ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر(1418ق)، انوار التنزیل و اسرار التاویل ، ...
  • پرهاروی، محمد عبد العزیز(بی تا)،   النبراس شرح شرح العقاید ...
  • تفتازانی، سعدالدین(1409ق)، شرح المقاصد ، تحقیق عبدالرحمان عمیده، قم: انتشارات ...
  • تفتازانی، سعدالدین و آخرون(1329ق)، مجموعه الحواشی البهیمه علی شرح العقائد ...
  • حسنی، هاشم معروف(1987م)، الشیعه بین الاشاعره والمعتزله ، بیروت: دارالقلم، ...
  • حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد(1363ش)، تفسیر اثنا عشری ، ...
  • حقوقی، عسکر(1346-1348)، تحقیق در تفسیر ابو الفتوح رازی ، تهران، ...
  • حلبی، علی اصغر(1373ش)، تاریخ علم کلام در ایران و جهان ...
  • خاتمی، احمد(1370ش)،  فرهنگ علم کلام ، تهران: انتشارات صبا، چاپ ...
  • خوئی، سید ابوالقاسم(1382ق)، بیان در علوم و مسائل کلی قرآن ...
  • ذهبى، محمد حسین(1381ق)، التفسیر و المفسرون ، قاهره: دار الکتب ...
  • سعدی، عبد الملک عبد الرحمن(1408ق)، شرح النسفیه فی العقیده الاسلامیه ...
  • شهرستانی، عبدالکریم(بی تا)، نهایه الاقدام الی علم الکلام ، تصحیح ...
  • طبری، محمد بن جریر(1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن ، ...
  • طوسی، محمد بن حسن(1400ق)، الاقتصاد ، قم: مطبعه الخیام. ...
  • ---------------(1406ق)، الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد ، بیروت: دار الاضواء، چاپ ...
  • ---------------(1400ق)، الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد ، تهران: مکتبه جامع ...
  • ---------------(بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن ، تحقیق احمد قصیر ...
  • طوسی، نصیر الدین(1996م)، تجرید العقاید ، مصر: دار المعرفه الجامعیه. ...
  • طیب، سید عبد الحسین(1378ش)، اطیب البیان ، تهران: انتشارات اسلام، ...
  • علوی مهر ، حسین(1384ش)، ، آشنایی با تفسیر و مفسران ...
  • فخرالدین رازی، محمد بن عمر(1420ق)، مفاتیح الغیب ، بیروت: دار ...
  • کیذری، محمد(1404ق)، حدائق الحدائق ، دهلی: بی نا. ...
  • لاهیجی، فیاض(1372ش)، سرمایه ایمان در اصول اعتقادات ، تصحیح صادق ...
  • مدرس، عبد الکریم(1392ق)، الوسیله فی شرح الفضیله ، بغداد: مطبعه ...
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1381ق)، اوائل المقالات فی مذاهب ...
  • منتجب الدین رازی، علی(1404ق)، الفهرست ، به کوشش عبد العزیز ...
  • نراقى، مهدى(1352ش)، انیس الموحدین ، تصحیح آیه الله قاضى طباطبائى، ...
  • نیشابوری، نظام الدین حسین بن محمد(1416ق)، تفسیر غرائب القرآن و ...
  • یا حقی، محمد جعفر(1371ش)، مقدمه بر روض الجنان و روح ...
  • یزدی مطلق، محمود(1378ق)، اندیشه های کلامی شیخ طوسی ، مشهد: ...
  • نمایش کامل مراجع