رویکرد فقهای شورای نگهبان در زمینه ی رویارویی مالکیت خصوصی و منفعت عمومی؛ مطالعه ی رویه ای

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 455

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHORA-4-12_002

تاریخ نمایه سازی: 15 بهمن 1398

چکیده مقاله:

شکل گیری نظام حقوقی و به وجود آمدن رابطه ی بین دولت و مردم، موجب بروز تعارض میان مالکیت خصوصی و منفعت عمومی شده است. با توجه به اینکه برتری هر یک از مالکیت خصوصی یا منفعت عمومی بر دیگری موجب آسیب و خسارت به دیگری می شود، ترجیح منفعت عمومی بر حقوق مالکان خصوصی و بر عکس نیازمند دلیل است. این نوشتار در پی تبیین رویکرد فقهای شورای نگهبان و ارزیابی سیر تحول نگرش ایشان در مواجهه با مصوباتی است که با هدف تامین منافع عمومی به تحدید مالکیت خصوصی پرداخته اند تا نشان دهد به رغم صیانت فقهای شورای نگهبان از حقوق مالکانه ی اشخاص، در مواردی مالکیت خصوصی در راستای تامین منفعت عمومی، محدود شده است. از رهگذر واکاوی منابع گردآوری شده، دو معیار ضرورت و مصلحت که فقهای شورای نگهبان با استناد به آن ها در نظارت شرعی بر مصوبات مجلس شورای اسلامی و نیز پاسخ به استعلامات دیوان عدالت اداری به تحدید یا سلب اختیارات مالکان پرداخته اند، ارزیابی شده است. رویکرد تعدیل شده در رویه ی فقهای شورای نگهبان در حمایت از سلطه ی مالکان، ارتقای صیانت از منافع عمومی و اهتمام به آن را رقم زده است که تضمین آن نیازمند تبیین و تصریح اصول و معیارهای عینی و مشخصی از جانب فقهای شورای نگهبان است.

نویسندگان

محمدرضا ویژه

استادیار دانشکده ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی(ره)

حسن امجدیان

دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبائی(ره)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الف) فارسی و عربی ...
  • ابن منظور (1408ق)، لسان العرب، ذیل واژه ی صلح، بیروت: ...
  • انصاری، ولی الله (1381)، کلیات حقوق اداری، تهران: میزان، چ ...
  • بطرس البستانی (بی تا)، قطر المحیط، ای قاموس مختصر لغه ...
  • بهرامی احمدی، حمید (1389)، قواعد فقه، تهران: دانشگاه امام صادق ...
  • پوچی، جان فرانکو (1384)، درآمدی جامعه شناختی بر تکوین دولت ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381)، ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانه ی گنج ...
  • حاج زاده، هادی (1393)، بررسی مفهوم منفعت عمومی ، گزارش ...
  • خامنه ای، سید محمد (1370)، مالکیت عمومی، تهران: تک، چ ...
  • راسخ، محمد (1392)، حق و مصلحت، مقالاتی در فلسفه ی ...
  • طالقانی، محمود (1344)، اسلام و مالکیت، تهران: انتشار. ...
  • عباسی، بیژن (1389)، حقوق اداری، تهران: دادگستر، چ اول. ...
  • علیدوست، ابوالقاسم (1388)، فقه و مصلحت، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و ...
  • عمید زنجانی، عباسعلی (1386)، قواعد فقه: بخش خصوصی، تهران: سمت، ...
  • فراهانی، محمدعلی (1394)، گزارش کارشناسی پرونده های دیوان عدالت اداری ...
  • فرزانه، عبدالحمید (1391)، نقش قاعده ی ضرورت و اضطرار در ...
  • قاسم جعفر، محمد انس (1994م)، الوسیط فی القانون االعام، قاهره: ...
  • گرجی، ابوالقاسم (1369)، مقالات حقوقی، تهران: موسسه ی انتشارات و ...
  • گرجی ازندریانی، علی اکبر (1388)، در تکاپوی حقوق اساسی، تهران: ...
  • مجلسی، محمدتقی (1403) بحارالانوار، بیروت: وفاء، چ دوم، ج2. ...
  • محقق داماد، مصطفی (1374)، قواعد فقه- بخش مدنی، تهران: سمت. ...
  • مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1390)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در ...
  • مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1385)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در ...
  • مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1385)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در ...
  • مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1389)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در ...
  • مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1384)، مجموعه نظرات فقهی شورای نگهبان ...
  • مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1381)، مجموعه نظرات شورای نگهبان تفسیری ...
  • معین، محمد (1379)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر، چ شانزدهم، ج4. ...
  • مهرپور، حسین (1371)، مجموعه نظرات شورای نگهبان، تهران: کیهان، چ ...
  • موسی زاده، رضا (1381)، حقوق اداری، تهران: میزان، چ چهارم. ...
  • ویژه، محمدرضا (1389)، مراجع صیانت از قانون اساسی و حمایت ...
  • هاشمی، سیدحسین (1381)، مجمع تشخیص مصلحت نظام، قم: مرکز مطالعات ...
  • Barry, B. (1967), The Use and Abuse of the public ...
  • Gunn, J.M (1991), Jermy Bentham and Public Interest, in modern ...
  • نمایش کامل مراجع