تاثیر مدل مراقبت پیگیر بر کیفیت خواب بیمار با اختلال استرس پس از سانحه جنگ

اختلال استرس پس از سانحه جنگ به عنوان آخرین گروه از اختلالات اضطرابی محسوب می شود که در این اختلال نشانه های مرضی روانشناختی به دنبال یک حادثه آسیب زا که معمولا خارج از تجربه انسان است بروز می کند. اختلال خواب شایعترین علامت را در جمعیتی که با حادثه استرس زا مواجه شده اند تشکیل می دهد و در واقع جزء طبیعی پاسخ هر فرد به حوادث استرس زا محسوب می شود. این مطالب نشانگر اهمیت و لزوم یافتن راهکارهای علمی و عملی مناسب به منظور برخورد درست با مشکلات خواب در بیماران با اختلال استرس پس از سانحه جنگ بود. استفاده از مدل مراقبت پیگیر می تواند به عنوان یک مداخله غیر دارویی در کاهش اختلالات خواب در بیماران با اختلال استرس پس از سانحه جنگ باشد.معرفی بیمار:بیمار آقای 50 ساله, بازنشسته ارتش که دارای سابقه اختلال خواب بدنبال کابوس شبانه از دوره بعد از اسارت خود در جنگ تحمیلی ایران- عراق می باشد. با توجه به سابقه اختلال خواب جهت بیمار 6 جلسه مداخله 30-45 دقیقه ای با استفاده از مدل مراقبت پیگیر که شامل چهار مرحله آشناسازی, آماده سازی, کنترل و ارزشیابی می باشد, انجام شد. بر این اساس با روش مصاحبه با بیمار و خودگزارش دهی, سوالات پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ پرسیده و تکمیل گردید. در این مطالعه 7 زیر مقیاس پرسشنامه کیفیت خواب که شامل: کیفیت ذهنی خواب, تاخیر در به خواب رفتن , مدت زمان خواب, میزان بازدهی خواب, اختلالات خواب, استفاده از داروهای خواب آور, اختلالات عملکردی روزانه بیمار بود قبل از مداخله, بلافاصله بعد و دوماه بعد ازمداخله بوسیله پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ اندازه گیری شد (پیش آزمون و پس آزمون). حداکثر و حداقل مجموع نمرات هفت مقیاس بین صفر تا 21 متغییر است و تفسیر نتایج بر اساس نمره کل کیفیت خواب در چهار سطح خوب(0 تا 5), نسبتا خوب(6 تا 10), نسبتا بد(11 تا 15), بد(16 تا 21) انجام می شود. در این مطالعه نمره کل کیفیت خواب بیمار قبل از مداخله 17, بلافاصله بعد از مداخلات 14 و دو ماه بعد از مداخلات 9 بود که نشان دهنده بهبود کیفیت خواب در این بیمار بود. نتیجه گیری: آموزش مهار تهای بهبود کیفیت خواب با استفاده از مدل مراقبت پیگیر , باعث بهبود کیفیت خواب بیمار با اختلال استرس پس از سانحه جنگ شد لذا استفاده از مدل مراقبت پیگیر به عنوان یک روش موثر در کنار سایر مداخلات توصیه می گردد.