بررسی عناصر ژئومورفولوژیکی موثر بر زمین لغزش با استفاده از ArcGIS و شبکه عصبی

شهرها با توجه به بستری که بر آن واقع اند، ممکن است برای توسعه آتی خود با پدیده های ژئومورفولوژی و طبیعی مختلف مواجه باشند. این پدیده ها ممکن است اسباب گسترش شهر را فراهم، یا به عنوان محدودیت در توسعه شهری مطرح شوند. خصوصا این موارد در شهرهای کوهستانی و با شرایط دره ای مثل شهر تهران بدلیل محدودیت اراضی هموار، اخیرا در دامنه های پرشیب و بسیار شیب دار جلوه گر است.این پژوهش با هدف شناسایی عوامل ژئومورفولوژیکی موثر در ایجاد پدیده زمین لغزش و تعیین مناطق دارای پتانسیل زمین لغزش در دامنه های جنوبی کوه های البرز مرکزی با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شده است. به این منظور ابتدا مهم ترین عوامل موثر در زمین لغزش مانند شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا، بارندگی، فاصله از جاده فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، کاربری اراضی و سنگ شناسی بررسی و خصوصیات مربوط به هریک از آنها شنسایی شدند. سپس نقشه پراکنش زمین لغزش های اتفاق افتاده در منطقه مورد مطالعه از طریق انجام عملیات میدانی با استفاده از GPS و تصاویر ماهواره ای تهیه ودر محیط نرم افزار ArcGISرقومی گردیدند. در مرحله بعد با استفاده از نظرات متخصصین و اساتید دانشگاه میزان تاثیر هریک از عناصر دخیل در ایجاد زمین لغزش با روش تحلیل سلسله مراتبی مشخص و در نهایت با تلفیق لایه ها به با کارگیری شبکه عصبی مصنوعی اقدام به تهیه نقش پهنه بندی خطر زمین لغزش گردید. با توجه به مقدار ضرایب به دست آمده می توان گفت که شیب زیاد مهم ترین عامل و ارتفاع از سطح دریا کم اثرترین عامل در وقوع زمین لغزش در منطقه مور مطالعه می باشد. همچنین نتایج ارزیابی نقش نهایی پهنه بندی خطر زمین لغزش در منطقه مورد مطالعه می باشد. همچنین نتایج ارزیابی نقشه نهایی پهنه بندی خطر زمین لغزش تهیه شده بااستفاده از دو شاخص دانسیته نسبی Qs و جمع مطلوبیت Dr نشان دهنده دقت قابل قبول نقش تهیه شده برای منطقه مورد مطالعه می باشد.