محراب بری در نگاره های تیموری

نگاره های ایران منابعی هستند که ساختار و آرایه های بناهای ایران را به خوبی بازتاب می دهند. بنابراین در مقام منابعمکمل در مطالعه معماری ایران باید به آ نها رجوع و کمبودهای اطلاعاتی را جبران کرد. با چنین نگرشی، در اینمقاله، آرایه (آذین) گچی که در نگاره های بهزاد و میرک، نگارگران مکتب نقاشی هرات، بازتاب یافته، بررسی و تحلیلشده است. مقاله حاضر نشان می دهد که نه در نگاره های تیموری و نه در بناهای باقیمانده از این عصر، تنگ بریوجود نداشته، بلکه آرایه ای که در نگاره ها ترسیم و در بناهای تیموری ایجا د شده، محراب بری است. اگر نمایتنگ بری ها شبیه تنگ و صراحی است، شکل نمای طاقچه های محرا ب بری شبیه محراب است. بنابراین با در نظرگرفتن شکل محراب، این آرایه گچی را محراب بری نامیده اند. بر پایه تحلیل نگاره ها و خوانش متون تاریخی می توانگفت محراب بری آذینی برای آراستن عمارات مجلل همچون کاخ ها، کوشک ها، آرامگاه ها و نیز مکانی برای به نمایشگذاردن اشیاء نفیس در برابر دیدگان مشتاق در عصر تیموری بوده است. برخی عمارات سلطنتی را که دارای آرایه گچیمحراب بری بوده اند، می توان چینی خانه نامید.