ارزیابی الگوهای برداشت شن و ماسه با استفاده از مدل ریاضی یک بعدی HEC-RAS (مطالعه موردی: رودخانه باراجین)

امروزه نیاز روز افزون به تهیه ی شن و ماسه به منظور استفاده در فعالیت های عمرانی و صنعتی موجب بهره برداری گستردهای از رودخانه ها به عنوان منبع اساسی تهیه این مصالح گشته است. برای جلوگیری از گسترش ابعاد منفی برداشت مصالح رودخانه ای همچون فرسایش بستر و سواحل رودخانه، پایین افتادن تراز سطح آب، تغییر دانه بندی مواد بستر رودخانه، زیرشویی سازه ها و به خطر افتادن تاسیسات در مسیر رودخانه، نفوذ آب شور و شریانی شدن رودخانه ها؛ میزان برداشت و محل مناسب برداشت مصالح باید جانمایی گردند. امروزه با پیشرفت علم رایانه و گسترش مدل های ریاضی تحلیل هیدرولیک رسوب همانند HEC-RAS امکان پیش بینی محل مناسب و پیامدهای برداشت مصالح در زمان کوتاه و با صرف هزینهاندکی فراهم شده است. در این پژوهش اثرات حفر گودال های برداشت مصالح با عمق و عرض های تخمین زده شده در محل فعلی برداشت مصالح در رودخانه ی باراجین واقع در استان قزوین، بر پارامترهای هیدرولیکی جریان بالادست و پایین دست و همینطور خصوصیات ریخت شناسی رودخانه قبل و پس از برداشت مصالح پرداخته می شود. طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق، با بررسی پارامترهای هیدرولیکی قبل و بعد از برداشت مصالح مشخص گردید که با عریضتر کردن گودال برداشت مصالح تغییرات تنش برشی و تراز سطح آب بالادست و در نتیجه میزان فرسایش کف رودخانه نسبت به حالتی که گودال عمیق تر می گردد، کمتر خواهد بود