نظریه های شخصیت شناسی کدامند ؟

13 اردیبهشت 1403 - خواندن 3 دقیقه - 88 بازدید

نظریه های شخصیت شناسی کدامند ؟

شخصیت شناسی بر پایه مشهورترین نظریه های روانشناسی شخصیت شکل گرفته است. این نظریه ها توسط تعدادی از اندیشمندان مشهور مانند زیگموند فروید و اریک اریکسون مطرح شده است. برخی از نظریه ها تلاش می کنند ، تا بخش خاصی از شخصیت را بررسی کنند. اما برخی دیگر سعی دارند ، شخصیت را به شکل گسترده تری توضیح دهند. این نظریه ها با ۵ رویکرد بررسی شده اند. 

۱- نظریه های بیولوژیکی 

رویکرد های بیولوژیکی ژنتیک را مسئول شخصیت می دانند. تحقیقات در مورد وراثت نشان می دهد که بین ژنتیک و ویژگی های شخصیتی ارتباط وجود دارد. یکی از روش های مطالعه در این رویکرد بررسی افراد دو قلو است. در این ارزیابی بررسی می شود که کدام ویژگی ها ممکن است با ژنتیک مرتبط باشد و کدام ویژگی ها مربوط به متغیرهای محیطی است. 

به عنوان مثال ممکن است ، محققان تفاوت ها و شباهت های شخصیتی دو قلو هایی که کنار هم بزرگ شده اند با دو قلو های جدا از هم بررسی کنند. یکی از مشهورترین نظریه پردازان بیولوژیکی هانس آیزنک است که جنبه های شخصیتی را به فرایند های بیولوژیکی مرتبط می دانست. 

۲- نظریه های رفتاری 

نظریه رفتاری بیان می کند که شخصیت فرد نتیجه تعامل او با محیط است. این نظریه پردازان بر رفتار های قابل مشاهده و قابل اندازه گیری مطالعه می کنند. نظریه پردازان رفتاری معتقدند ، شرطی سازی ( پاسخ های رفتاری قابل پیش بینی ) از طریق تعامل با محیط رخ داده و درنهایت شخصیت را شکل می دهد. 

۳- نظریه های روان پویایی 

نظریه های روان پویایی شخصیت به شدت تحت تاثیر آثار زیگموند فروید است. این نظریه بر تاثیر ذهن ناخودآگاه و تجربیات دوران کودکی بر شخصیت تاکید دارد. نظریه های روان پویایی شامل 

نظریه روان جنسی فروید و نظریه رشد روانی اجتماعی اریکسون است. 

۴- نظریه های اومانیستی ( انسان گرایی )

نظریه های اومانیستی بر اهمیت اراده آزاد و تجربه فردی در رشد شخصیت تاکید دارند. از جمله نظریه پردازان انسان گرایی کارل راجرز و آبراهام مزلو هستند.این نظریه پردازان مفهوم خود شکوفایی را مطرح می کنند. خود شکوفایی نیاز ذاتی رشد شخصیت بوده و این رشد باعث ایجاد رفتار می شود. 

۵- نظریه های صفات 

صفات شخصیتی یکی از مهم ترین قسمت های روانشناسی شخصیت است. بر اساس این نظریه شخصیت از چندین ویژگی گسترده تشکیل شده است. از جمله مهم ترین نظریه های صفت نظریه سه بعدی آیزنک و نظریه پنج عاملی شخصیت است. 

آیزنک از آزمایش های خود نتیجه گرفت که شخصیت سه بعد اصلی دارد. برون گرایی ، روان رنجوری و روان پریشی. 

محققان بعدی پیشنهاد ۵ بعد شخصیتی را مطرح کردند. گشودگی ( پذیرش تجربه های جدید ) ، وظیفه شناسی ، برون گرایی ، سازگاری و روان رنجوری. 


سلامت روان اجتماعی