رانندگی بدون گواهینامه چه مجازاتی دارد؟؟

مجازات تصادفت رانندگی بدون گواهینامه چیست؟

امیرحسین صفدری محقق و پژوهشگر علم حقوق در این خصوص بیان کرد:

مطابق ماده 714 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات قانونگذار ما مجازات قتل در تصادفات رانندگی را اینگونه بیان می کند: هرگاه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده ( اعم از وسائط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیرعمدی شود مرتکب به 6 ماه تا 3 سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم می شود.

نکته مهمی که باید به عنوان یک پژوهشگر علم حقوق به آن اشاره کنم این است که 

اگر اولیای دم دیه را ببخشند باز هم باعث نمی شود که راننده خطاکاری که مرتکب قتل شده است مجازات نشود، چرا که قتل در تصادفات رانندگی یک جرم عمومی محسوب می شود و با بخشش اولیا دم، مجازات منتفی نمی شود، اما بخشش شاکی نیز می تواند منجر به تخفیف در مجازات مرتکب شود.

قانونگذار ما در ماده 715 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات هم می گوید: هرگاه یکی از جهات مذکور در ماده (۷۱۴) موجب مرض جسمی یا دماغی که غیرقابل علاج باشد و یا از بین رفتن یکی از حواس یا از کار افتادن عضوی از اعضاء بدن که یکی از وظایف ضروری زندگی انسان را انجام می دهد یا تغییر شکل دائمی عضو یا صورت شخص یا سقط جنین شود مرتکب به حبس از 2 ماه تا 1 سال و به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه مصدوم محکوم می شود.

یکی از مهمترین و پر تکرار ترین سوالات مردم در خصوص تصادفات رانندگی این است که اگر فردی گواهینامه نداشته باشد و تصادف کند و این تصادف بدون داشتن گواهینامه موجب قتل شود چه نوع قتلی است و چه مجازاتی دارد؟؟

در پاسخ به این سوال باید بگویم که قتل در رانندگی بدون داشتن گواهینامه شامل 2 جرم است، 1. جرم به قتل رساندن یک انسان. 2. جرم نداشتن گواهینامه رسمی می باشد. چنانچه فردی گواهینامه نداشته باشد و با فرد دیگری تصادف کند و منجر به فوت آن فرد شود، قتل غیر عمد می باشد و نهایتا راننده خطاکار به ۳ سال حبس و پرداخت دیه محکوم می شوید و علاوه بر آن از باب رانندگی بدون گواهینامه می تواند به محرومیت از حقوق اجتماعی، آن هم بیش از شش ماه و تا 5 سال منجر شود.

در ماده 718 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات قانونگذار ما می گوید: 

هرگاه راننده یا متصدی وسایل موتوری در موقع وقوع جرم مست بوده یا پروانه نداشته یا زیادتر از سرعت مقرر حرکت می کرده است یا آن که دستگاه موتوری را با وجود نقص و عیب مکانیکی موثر در تصادف به کارانداخته یا در محل هایی که برای عبور پیاده رو علامت مخصوص گذارده شده است، مراعات لازم ننماید و یا از محل هایی که عبور از آن ممنوع گردیده است رانندگی نموده به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور در مواد فوق محکوم خواهد شد. دادگاه می تواند علاوه بر مجازات فوق مرتکب را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی یا تصدی وسایل موتوری محروم نماید.

افرادی که فاقد گواهینامه رانندگی هستند هم باید بدانند که با توجه به ماده ی 723 قانون مجازات اسلامی به شرح زیر مجازات خواهند شد: 

هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی و یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، بنماید و همچنین هر کس به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسائل مزبور مبادرت ورزد برای بار اول به حبس تعزیری تا 2 ماه یا جزای نقدی تا ده میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد به 2 ماه تا 6 ماه حبس محکوم خواهد شد. این نکته مهم را هم باید بگویم که فردی که بابت قتل غیرعمد به حبس محکوم می شود، سابقه دار محسوب نمی شود زیرا جرم او عمدی نیست و او از حقوق اجتماعی خود محروم نمی شود.