بررسی حقوقی حاکمیت اراده در اسقاط و انتقال حقوق زوجین ضمن عقد نکاح

هر گاه عقدی به طور صحیح واقع شود، حقوق و تعهداتی معین را برای طرفین آن به بار می آورد. شناخت جوهر و ذات عقد نکاح نیز، هم به لحاظ پایه گذاری نهاد اصیل خانواده و متعاقب آن اجتماعی، هم بدین جهت که این عقد، بیشتر یک پیمان اخلاقی و مذهبی است تا سازمان حقوقی، دارای ظرافت بیشتری بوده و مستلزم دقت افزون تری می باشد، بنابراین دستیابی به مقتضای عقود، وجود معیار و ضابطه ای دقیق، ضروری می نماید که در این خصوص معیارهای متفاوتی ارائه گردیده که برگزیدن هر یک به تنهایی می تواند نتیجه ای مستقل به دنبال داشته باشد. دستیابی به مقتضای ذات عقد نکاح نیز مانند سایر عقود، واجد آثار بسیار مهمی می باشد، از جمله می توان وضعیت حقوقی مصادیق عملی شروط ضمن عقد نکاح را مورد بررسی قرار داده و به تبع آن حکم به صحت یا بطلان چنین شروطی به جهت عدم مخالفت با مقتضادی ذات عقد یا مخالفت با آن صادر نمود. ما در این مقاله پس از بیان نظریات مختلف در خصوص مفهوم مقتضای ذات عقد نکاح و شروط خلاف آن قائل به دیدگاهی هستیم که، جوهر و پایه ی اصلی این عقد را ایجاد رابطه ی زوجیت بین زن و مرد و تشکیل خانواده دانسته و بنابراین هر شرطی که خلاف این اثر اصلی و اساسی باشد، باطل و مبطل عقد نکاح می دانیم.