حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

حقوق ملت از مباحث محوری نظام های سیاسی است. که در قانونهای اساسی نظامها به آن تاکید میشود. حقوق ملت از یک طرف مجموعه حقوق طبیعی است که از خصلت عالی انسان ناشی میشود و قانونگذاران در تدوین قوانین، حق سلب یا محدودیت آن را ندارند و دولت ها نباید مانعی در مقابل آن ایجاد نمایند. از طرف دیگر مجموعه حقوق موضوعی است که دولت اجرای آن را طبق قوانین داخلی برای اتباع خود تامین و تضمین کرده و محتوای آن حقوق از یک کشور به کشور دیگر متفاوت می باشد. شناسایی و تعیین حقوق برای ملت جزء بخشهای اصلی قانون اساسی میباشد. اما این امر متضمن به رسمیت شناختن حقوق و آزادی ها به صورت مطلق نیست، بلکه همواره اغلب مصادیق حقوق ملت در قانون اساسی در محدوده مشخص مشروعیت اعمال دارند. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در فصل سوم و از اصول نوزدهم تا چهل و دوم به حقوق ملت پرداخته است. البته اصولی در قانون اساسی وجود دارد که حقوق ملت را دربر میگیرد اما در ذیل فصل حقوق ملت نیامده است، مانند اصل 8 (وظیفه امر به معروف و نهی از منکر را همگانی و بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت میداند.) اصل 9 (وظیفه دولت یا ملت بودن مطرح است). اصل 107 (برابری همه ملت حتی برابری رهبر با مردم است) و اصولی مانند اینها. در این مقاله که با روش تحلیلی- توصیفی انجام گرفته است به بررسی انواع حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی خواهیم پرداخت. نتیجه این پژوهش به انواع حقوق ملت که شامل حقوق مدنی و سیاسی، حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، و حقوق قضایی خواهد رسید.