بهبود ژنتیکی مولدین ماهی قزل آلای رنگین کمان وبرنامه ریزی زیرساختهای ژنتیک و اصلاح نژاد

در این مطالعه مولدین مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج مورد بررسی قرار گرفتند و به وجود دو گروه مولد پی برده شد. از دو گروه مولدین نر و ماده ایرانیو فرانسوی به ترتیب ‮‭50‬ و ‮‭24‬ نمونه باله دمی تهیه و ‭DNA ‬ژنومی آنها با استفاده از روش فنل کلروفرم استخراج و با کمک 6 جایگاه ژنی مایکروستلایت مورد بررسی قرار گرفتند. با رسیدگی جنسی مولدین دو به دو جفت، تگ دار و تخمگیری شد و ‮‭25‬ تیمار ایرانی و ‮‭12‬ تیمار فرانسوی بوجود آمد. فاکتورهای تولید مثلی برای تمام خانواده ها ثبت شد.درصد لقاح(‮‭0-100‬)، درصد چشم زدگی (‮‭0-98‬)، درصد تفریخ(‮‭0-98‬)، میانگین هماوری ‮‭708‬/،‮‭4114‬ متوسط سایز تخم ‮‭86‬/،4 بازماندگی در سه ماهه اول در مولدین ایرانی بین ‮‭19-73‬% بوده، تلفات در سه ماهه دوم کاهش یافت و بازماندگی بین‮‭82-100‬% محاسبه شد. میانگین تعداد آلل در جمعیت ایرانی ‮‭6/68‬ و در فرانسوی ‮‭6/83‬ محاسبه شد.میانگین تعداد آلل موثر در جمعیت های ایرانی و فرانسوی به ترتیب ‮‭3/13‬ و ‮‭3/45‬ بدست آمد. میانگین هتروزیگوسیتی مورد انتظار و مشاهده شده در دو جمعیت ایرانی و فرانسوی به ترتیب ‮‭0/68‬ و ‮‭0/53‬ و نیز ‮‭0/71‬ و ‮‭0/61‬تعیین شد.شاخص ‭FST ‬بر مبنای فراوانی آللی معادل ‮‭0/058‬ بدست آمد که وجود اختلاف معنی دار در لوکوس های مورد نظر و تلاقی غیر تصادفی درون نژادی را نشان داد. درصد چشم زدگی مولدین فرانسوی صفر محاسبه و حذف شدند. باتوجه به بررسی کیفیت تخم و لارو در مراحل مختلف و بهگزینی بین خانوادگی و سپس درون خانوادگی ‮‭10‬ تیمار باقی مانده که به عنوان مولدین آینده نگهداری شدند. سپس بررسی روابط هماوری- اندازه تخم، هماوری- وزن مولد، هماوری طول مولد و اندازه تخم و وزن مولد با استفاده از رگرسیون انجام گرفت. نتایج نشان داد هماوری ماهی بیشتر تحت تاثیر وزن و سپس طول مولد قرار دارد. این تحقیق شروعی برای ایجاد و ثبت بانک مولدین شناسنامه دار قزل آلا در کشور و اجرای طرح بهگزینی و اصلاح نژاد مولدین است. کلمات کلیدی: قزل آلای رنگین کمان، ژنتیک ، بهگزینی.، مولد .