بررسی حد بهره برداری مجاز گونه های مهم مرتعی در مراتع نمونه پنج منطقه رویشی ایران (البرز کردان)

حد بهره برداری مجاز گیاهان مرتعی در شرایط آب وهوایی متفاوت، خاک های با حاصلخیزی متفاوت، ماه های مختلف فصل چرا و در درجات مختلف سلامت مرتع بسیار متغیر می باشد. هدف از این مطالعه تعیین حد بهره برداری گونهصهای کلیدی و مهم مراتع منطقه کردان میصباشند. در این تحقیق ابتدا یک منطقه مناسب و کلیدی به مساحت یک هکتار در مراتع کردان انتخاب شده و در سال اول حصارکشی و قرق گردیده است. از هر گونه ‮‭40‬ پایه انتخاب شده و برداشتصهای ،‮‭25‬ ،‮‭75 50‬ درصد و تیمار شاهد اعمال گردیده است (هر ‮‭10‬ پایه یک تیمار). برداشت به صورت ماهیانه توسط قیچی باغبانی و در فصل چرای منطقه صورت گرفته است. تاثیر بهره برداری با بررسی تغییرات ایجاد شده در خصوصیات فنولوژیکی، تولید علوفه و بذر، شادابی، مرگ و میر و سایر خصوصیات گونهصهای گیاهی منتخب مطالعه شده است. در نهایت داده ها با طرح اسپلیت پلات با تجزیه مرکب در سال در نرم افزار ‭SAS ‬تجزیه شد. نتایج مطالعات اماری اثرات سال و درصد برداشت بر تولید علوفه کلیه گونه های مورد مطالعه نشان داد که اثر سطوح مختلف برداشت، سالهای مختلف و اثر متقابل آنها بر تولید علوفه در سطح یک درصد معنی دار می باشد. این امر نشان می دهد که در سالهای مختلف با وضعیت آب و هوایی متفاوت میزان تولید متفاوت می باشد. با توجه به یافته های تحقیق می توان حد بهرهصبرداری مجاز ‮‭50‬ درصد برای دو گونه ‭Br.tomentellus ‬و ‭Ajuga chamaecistus ‬و حد بهرهصبرداری ‮‭25‬ درصد برای گونه ‭Stipa hohenckeriana. ‬مناسب تشخیص داده می شوند. واژهصهای کلیدی: حد بهرهصبرداری مجاز، ظرفیت مرتع، کیفیت علوفه، کردان.